Τὰ δάκρυα ποὺ στὰ μάτια μας
θὰ δεῖτε ν᾿ ἀναβρύζουν
ποτὲ μὴν τὰ πιστέψετε
απελπισιᾶς σημάδια.

Ὑπόσχεση εἶναι μοναχὰ
γι᾿ Ἀγώνα ὑπόσχεση.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗΣ

Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2009


Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 2009

Για τους πρώην, τους νυν και τους επόμενους...

"Είθε οι τύχες όλων των ανδρών να είναι ανάλογες με τις υπηρεσίες που οι ίδιοι προσφέρουν στη χώρα τους!" Κικέρων

Πρόσκληση


Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009

Καλέ Κύριε, μήπως ξέρεις τον Deming;


Δευτέρα 14 Δεκεμβρίου 2009

Κύριε, που κρατάς τις τύχες μας στα χέρια σου

Κάθε άνθρωπος έχει όνομα. Το κάθε πρόβλημα έχει όνομα. Η κάθε λύση ονοματίζεται σύμφωνα με την αποτελεσματικότητα της. Η αποτελεσματικότητα δυστυχώς αποδεικνύεται μετά από χρόνια. Το νευτώνειο όμως αξίωμα του "αίτιου αιτιατού" ευτυχώς ισχύει ακόμα και σήμερα.

Τετάρτη 2 Δεκεμβρίου 2009

Μου το έστειλαν και μου άρεσε


Τι μου θυμίζει????

Τετάρτη 18 Νοεμβρίου 2009

Συνέντευξη του Νίκου Δεπούντη στη τοπική εφημερίδα του Χολαργού "Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ" σχετικά με την Κοινωνία των Πολιτών και τις οργανώσεις της

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Πείτε μας λίγα βιογραφικά σας δεδομένα για την δραστηριότητά σας μέσα στην κοινωνία των πολιτών.

Δανείζομαι ένα απόσπασμα από μια τελευταία συγγραφική δουλειά μου, όπου μέσα από αυτό εκφράζεται η φιλοσοφία μου, η οποία και κατευθύνει τον τρόπο της ζωής μου από τα παιδικά μου χρόνια. «Η μοναξιά λειτουργεί σαν το υπόβαθρο που τροφοδοτεί με δεδομένα το σημείο εκκίνησης μιας ιδιωτικής ζωής που καταλήγει στο θάνατο. Είναι όμως δυνατόν η μοναξιά να προσφέρει γνώση, εμπειρία, μάθηση και τρόπους συμπεριφοράς; Η μνήμη πως αποκτάται; Ο θάνατος χτυπά τον ιδιώτη είτε αυτός είναι έξυπνος, είτε βλάκας. Μπορεί όμως ο θάνατος να εξοντώσει τη γνώση και τη μνήμη;» Από τότε που γεννήθηκα ο εθελοντισμός υπό την έννοια της συμμετοχής στα κοινωνικά δρώμενα αποτελούσε το ευαγγέλιο μου. Ο ιδιωτικός μου χώρος έγινε και δημόσιος, το δημόσιο το μετέτρεπα σε ιδωτικό. Έκανα τις αναζητήσεις μου επάγγελμα και τη Ποιότητα (Quality) με την οποία ασχολούμαι τα τελευταία χρόνια τρόπο ζωής. Η επιστήμη στην υπηρεσία της Κοινωνίας των Πολιτών. Γιατί η Κ.τ.Π. δεν έχει ανάγκη μόνον τον ακτιβισμό, αλλά και τη δημιουργική προσφορά. Συμμετείχα στην επιστημονική ομάδα της καμπάνιας που κατάρτισε τις βασικές αρχές ενός κώδικα αρχών ή δεοντολογίας ή ηθικής τον «ΑΠΟΠΛΟΥ» που στη τελική του μορφή μετά από συνεχόμενη διαβούλευση θα αποτελέσει ένα από τα λίγα προϊόντα αυτορρύθμισης της κοινωνίας μας.

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Πως ζήσατε και ζείτε την λεγόμενη «καμπάνια των 800», σκιαγραφώντας μας παράλληλα την προσωπικότητα του αείμνηστου κ.Νικήτα Λιοναράκη

Νικήτας, ένας γλυκύτατος άνθρωπος με συγκροτημένες απόψεις, ρομαντικός οραματιστής αλλά και μάχιμος ως τις τελευταίες στιγμές του. Δεν αποτελούσε το θεωρητικό μιας μικρής παράξενης ελιτίστικης παρέας της κοινωνίας, αλλά ήταν ταυτόχρονα ο θεωρητικός και πρακτικός νους που οδηγούσε την ίδια την κοινωνία στη καταξίωση και τη συμμετοχή της σε ότι ονομάζουμε δημόσιο. Θυμάμαι τη γέννηση της καμπάνιας στο σπίτι του, πριν μερικά χρόνια. Η ιδέα της αυτοοργάνωσης της Κοινωνίας των Πολιτών τον βασάνιζε από καιρό. Η αναθεώρηση του Συντάγματος ήταν η αφορμή. Στα πλαίσια της κινηματογραφικής λέσχης που λειτουργούσε στο σπίτι του, πριν και μετά τη προβολή της ταινίας, ή και κατά τη διάρκεια της αν αυτή δεν μας άρεζε, στο κάτω πάτωμα έμπαιναν σιγά- σιγά και με την ήρεμη επιμονή του τα θεμέλια της δημιουργίας της καμπάνιας των 100. (στόχος απρόσιτος κατ΄ εμάς τους υπόλοιπους !!!). Και όμως μετά τη πρώτη συγκέντρωση των τριάντα ατόμων, που κατάφερε ο ίδιος να στήσει κάνοντας πράξη τις ιδέες του, στο σπίτι του η καμπάνια σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετατράπηκε βηματικά σε καμπάνια των διακοσίων, τριακοσίων,…, οκτακοσίων ΜΚΟ. Και στη συνέχεια από την αυτοοργάνωση και πάλι εξ αιτίας της επιμονής του περάσαμε στην αυτορρύθμιση μέσω του σχεδίου «ΑΠΟΠΛΟΥΣ».

Σύντροφε Νικήτα, τα μη κρατικά υποκείμενα, όπως ο ίδιος αποκαλούσες τις ΜΚΟ, σου οφείλουν πολλά. Και θα σου οφείλουν ακόμη περισσότερα αν η καμπάνια ξεπεράσει, όπως οφείλει την εσωστρέφεια της και αναδειχθεί σε κύριο εκφραστή της αυτοοργάνωσης και αυτορρύθμισης της Κ.τ.Π. Σε ευχαριστούμε πολύ είτε σαν πρόσωπα, είτε σαν οργανώσεις και ελπίζουμε εκεί ψηλά που αναπαύεσαι η ικανοποίηση και η ηρεμία να σε κυβερνά.

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Ποια είναι κατά την γνώμη σας η συμβολή του Πολιτισμού στη κοινή αντίληψη και σύγκλιση των λαών της Ευρώπης;

Θεωρώ τον Πολιτισμό σαν το καθοριστικό παράγοντα της ύπαρξης της Ενωμένης Ευρώπης. Ο Πολιτισμός σαν κρυφός η φανερός συμβολισμός της ημέρας της Ευρώπης που γιορτάζεται στις 9 Μαΐου δεν καθοδηγείται, αλλά αυτοκυβερνάται. Ο Πολιτισμός θέτει στο κέντρο του ενδιαφέροντος τον πολίτη και τη βελτίωση της καθημερινότητας του. Ο Πολιτισμός είναι πρώτιστα αισθητική. Αισθητική που αφορά την αρχιτεκτονική του χώρου που λειτουργούμε, τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, τις εικαστικές παρεμβάσεις, τη παιδεία ,τη πολυμορφία και τη πολυφωνία. Ο Πολιτισμός αφορά όλους τους πολίτες της Ευρώπης. Τους συμπολίτες μας με ειδικές ανάγκες, τις περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες , τους μετανάστες.

Ο Πολιτισμός είναι επίσης κοινωνική συμπεριφορά. Οι πολιτιστικές παρεμβάσεις αποτελούν το σημαντικότερο παράγοντα της σύγκλισης των διαφορετικών πολιτισμών και ιδιαιτεροτήτων. Με τον Πολιτισμό μπορεί να καλλιεργείται η ανοχή, η αποδοχή της ετερότητας, ο ανθρωπισμός και η αλληλεγγύη και να προωθείται το πρότυπο μιας πολύ-πολιτισμικής κοινωνίας για την οποία η συνύπαρξη διαφορετικών εθνικών, γλωσσικών και θρησκευτικών παραδόσεων αποτελεί στοιχείο εμπλουτισμού της.

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Περιγράψτε μας κατά τα βιώματά σας το ρόλο που αναλογεί στην κοινωνία των πολιτών για το ξεπέρασμα της κρίσης των ημερών μας

Για μένα ο μεγαλύτερος υπεύθυνος της σημερινής κρίσης που διάγουμε σήμερα είναι η βία της εξουσίας. Αλλά ποιάς εξουσίας; Είναι μόνον αυτή που επιβάλλεται από τους όποιους κυβερνητικούς μηχανισμούς ή μήπως και αυτή που ξεκινά στην αρχή σαν αντίδραση σε αυτούς και καταλήγει σαν μια νέα αυτόνομη μορφή της; Η εξουσία διαχέεται παντού. Οι φορείς της είναι πολλοί. Και συνέχεια αναπαράγεται με πολλούς τρόπους και πολλές μορφές. Η εξουσία δεν φέρει μόνο την οικονομική διάσταση στη σημερινή εποχή αν και προς τα εκεί στοχεύει. Η εξουσία υπάρχει παντού. Στην αισθητική, στο περιβάλλον, στο πολιτισμό, στην γνώση, κλπ. Αλλά και στη φιλοσοφία, την ιδεολογία, την αριστερά και τα κόμματα.

Αποδέκτες του παρελκόμενου της εξουσίας που είναι η βία είμαστε εμείς οι πολίτες που τη συναντούμε συνεχώς και παντού σε όλες τις εκδηλώσεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου μας. Δεν είναι μόνο βία ο σωματικός καταναγκασμός, αλλά πιο ύπουλη και επικίνδυνη μορφή της είναι η πνευματική καταπίεση και για την οποία δυστυχώς δεν αντιδρούμε. Βρισκόμαστε υπό την επήρεια ενός ιδιότυπου διανοητικού ρατσισμού ο οποίος διαχέεται παντού και τον οποίο τον αντιμετωπίζουμε με πρωτοφανή αδιαφορία και ανεκτικότητα.

Ταυτίζουμε την ύπαρξή μας με τις ανάγκες, που μας δημιουργούν αυτοί, που θέλουν να μας χειραγωγήσουν. Φυλακίζουμε τα όνειρά μας και τις ελπίδες μας και τους παραχωρούμε και το κλειδί. Αποστρέφουμε το πρόσωπο μας στη θέα της μιζέριας της πραγματικότητας, για να μη δούμε τον εαυτό μας να πρωταγωνιστεί στη συντήρηση της. Οι ενοχές μας κρύβονται πίσω από τα ευχολόγια για διαφάνεια. Ανεχόμαστε τον παρά φύση βιασμό της φύσης. Τους κώδικες μνήμης που διαθέτουμε τους κρύβουμε με επιμέλεια πίσω από τις ηθικές που μας έχουν επιβάλλει και έχουμε αποδεχθεί.

Το δυστύχημα είναι ότι οι μηχανισμοί της εξουσίας και οι άνθρωποι πίσω από αυτούς αποδεικνύονται καθημερινά από μέτριοι ως κακοί ηθοποιοί. Αλλά τους αποδεχόμαστε και δυστυχώς υιοθετούμε και τις πρακτικές τους αναπαράγοντας το σύστημα , το οποίο υποτίθεται ότι κατηγορούμε. Το απόλυτο τίποτα έχει διαπεράσει το νου μας και το εγώ μας και μας οδηγεί στη πνευματική μιζέρια και τον εξανδροπισμό.
Κάποιοι από τους πολίτες αρχίζουν μέσω των blogs, των δικτύων, των εθελοντικών οργανώσεων και άλλων μορφών αυτοοργάνωσης να αποκτούν μια δυναμική η οποία δεν υφίστατο μέχρι τώρα στη Κοινωνία, τουλάχιστον την Ελληνική. Η Δεσπόζουσα θέση των κομμάτων αμφισβητείται. Καi αυτός είναι ο λόγος που τα κόμματα ή μάλλον καλύτερα τα πρόσωπα που στελεχώνουν τα όργανα των κομμάτων προσπαθώντας να αυτοπροστατευθούν πολεμούν λυσσαλέα αυτή τη καινούργια μορφή παρέμβασης των πολιτών. Δεν θέλουν σκεπτόμενους πολίτες, αλλά άβουλα ψήφια που θα τους συντηρήσουν στην εξουσία, την όποια τέλος πάντων εξουσία που τους εκφράζει.
Θεωρώ εξαιρετικά δύσκολο από μόνοι τους οι πολίτες να αλλάξουν το υπάρχον «καθεστωτικό» σύστημα. Το θεωρώ όμως πολύ πιθανόν αν τα κόμματα υιοθετήσουν , αναδείξουν και ενισχύσουν προσπάθειες της Κοινωνίας των Πολιτών, ξεχνώντας όμως τη λογική και τις πρακτικές του παρελθόντος.

Τελειώνω με την απάντηση του μεγάλου οραματιστή για την Κ.τ.Ε. Νικήτα Λιοναράκη στην ερώτηση του δημοσιογράφου της εφημερίδας τα ΝΕΑ (04.07.06). «Μπορεί ο ακτιβισμός να υποκαταστήσει τη δημοκρατία;» Απ: Γιατί αντιδιαστολή; Από πότε και η καθημερινή στοχευμένη πολιτική δράση (των ΜΚΟ), δεν ταυτίζεται με την δημοκρατία; Και γιατί ταυτίζεται μόνο η ψήφος κάθε τέσσερα χρόνια;

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Έχοντας την εμπειρία της «καμπάνιας των 800» πως εκτιμάτε την υπάρχουσα κατάσταση λειτουργίας των ΜΚΟ και της συνεργασίας μεταξύ των σε διάφορα επίπεδα

Το σημερινό μοντέλο οργάνωσης των κομμάτων που άγει τη καταγωγή του στην Ευρωπαϊκή βιομηχανική περίοδο (λενινιστικό μοντέλο) , στηρίζεται στη συντεχνιακή αντίληψη οργάνωσης και ακολουθείται πιστά από όλα τα κόμματα αριστερά και δεξιά μέχρι και σήμερα δεν κρίνεται επαρκές για τη σημερινή μεταβιομηχανική εποχή, αφού παράγει έναν νέου τύπου φορέα εξουσίας. Τα σημερινά κόμματα επιδιώκουν και δημιουργούν στεγανά, ώστε να προασπίζουν τα συμφέροντα των ηγετικών ομάδων τους τόσο σε τοπική όσο και σε υπερτοπική βάση.

Και οι πολίτες που συμμετέχουν; Στο νέο μοντέλο μπορούν και πρέπει να παίξουν ρόλο οι εθελοντικές οργανώσεις και οι ΜΚΟ γενικότερα. Δεν πρέπει βέβαια να ενσωματωθούν στο ήδη υπάρχον , αλλά μπορούν να συμμετάσχουν στη δημιουργία ενός νέου μοντέλου ισότιμων εταίρων. Ανοιχτά κόμματα σε συνεργασία με τη Κοινωνία των πολιτών. Αμφίδρομη επικοινωνία στη βάση της ισοτιμίας και του αλληλοσεβασμού. Αλλά αλληλοσεβασμό με την εξουσία; Μήπως θα έπρεπε πριν τη συνεργασία να αλλάξουν και τα δύο; Μήπως και οι φορείς της Κοινωνίας των πολιτών προσπαθώντας να υποκαταστήσουν στο ρόλο του μεσάζοντα τα κόμματα αναπαράγουν νέες μορφές εξουσίας; Το ζητούμενο είναι η αλήθεια. Αλλά ποιος είναι αυτός που θα ισχυριστεί, ότι κατέχει την αλήθεια; Και ποια αλήθεια; Τη δική μου, τη δική σου ή των άλλων;

Για να καταφέρουμε να προσεγγίσουμε το νέο μοντέλο που περιγράφω και το οποίο αποτελεί ένα υβριδικό μόρφωμα θα πρέπει πρώτα να γίνουν πολλά και μάλιστα ταυτόχρονα και από τους δύο εταίρους. Πρώτα πρώτα θα πρέπει να αλλάξουν τα κόμματα , ώστε να δώσουν στους πολίτες το αίσθημα μιας κάποιας αλλαγής πρακτικών και συμπεριφορών. Μέχρι τα τώρα τίποτε δεν έχει αλλάξει. Το ανοιχτό κόμμα ερμηνεύεται κατά το δοκούν. Οι πολίτες δεν συμμετέχουν. Απλά κάποιοι περισσότερο ψαγμένοι πραγματοποιούν ασκήσεις ατομικής ή και ομαδικής ψυχοθεραπείας.

Δυστυχώς η εξουσία έχει αλλοτριώσει και τη κοινωνία των πολιτών μέσω των πιστοποιήσεων, των χρηματοδοτήσεων κλπ. Τα πολιτικά κόμματα, κακώς κατά την άποψη μου, βλέπουν ανταγωνιστικά το ρόλο των ΜΚΟ και τη συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα. Προσπαθούν να ποδηγετήσουν τους φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών είτε εντάσσοντας αυτές στους μηχανισμούς τους (Πιστοποίηση ΜΚΟ από το Καταστατικό του ΠΑΣΟΚ ), είτε προσπαθώντας να τις ελέγξουν ετοιμάζοντας χάρτες κοινωνικής ευθύνης…. (Χάρτα Κοινωνικής ευθύνης της Κοινωνίας των Πολιτών – Έργο Πολιτών βλέπε Κυβέρνηση).

Και η ίδια η ΚτΠ εμφορείται πολλές φορές από αξίες και αποδέχεται ρόλους που δεν τις αρμόζουν. Τι πρέπει να γίνει; Τα κόμματα θα πρέπει να αλλάξουν τα ίδια και να γίνουν πραγματικά ανοιχτά κόμματα μακριά από τις αγκυλώσεις , τα πρόσωπα και τα στεγανά του παρελθόντος. Παράλληλα θα πρέπει να αφήσουν την Κοινωνία των Πολιτών ακηδεμόνευτη να αυτορρυθμιστεί και όλα θα έλθουν σιγά σιγά μόνα τους. Η Κοινωνία των Πολιτών θα πρέπει να αποτελέσει τους «Ανεξάρτητους Τρίτους» ή στη γλώσσα της Ποιότητας στην οποία και λειτουργώ “Third Party”

Όλα ξεκινούν και τελειώνουν στους μετρήσιμους στόχους που θα έχουν καθορισθεί και από τις δύο μεριές. Αν δεν υπάρχουν αυτοί δεν θα υπάρχουν ούτε η λογοδοσία, ούτε η αξιολόγηση, ούτε ο έλεγχος, βασικά στοιχεία της Συμμετοχικής Δημοκρατίας. Οι παθογένειες που αναπτύχθηκαν και στους δύο φορείς έχουν εντοπισθεί, καταγραφεί ,αναλυθεί, μετρηθεί και οδήγησαν σε διορθωτικές ενέργειες;
Αλλά οι προσπάθειες τώρα ξεκίνησαν. Ήδη οι 800 μη κυβερνητικές οργανώσεις που συμμετέχουν στην συνταγματική αναβάθμιση της κοινωνίας των πολιτών και των οργανώσεων της έχουν εκπονήσει το Σχέδιο «ΑΠΟΠΛΟΥΣ», με το οποίο τίθενται οι κοινά αποδεκτές Αρχές Οργάνωσης, Λειτουργίας και Δράσεων των ΜΚΟ και θα αποτελεί προϊόν αυτορρύθμισης.

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Τι προσδοκάτε από την διεθνή συνεργασία των ΜΚΟ και από την αντίστοιχη θεσμική κατοχύρωση σε καταστατικούς χάρτες

Στην ουσία του το ερώτημα αυτό έχει απαντηθεί εν μέρει ήδη προηγουμένως. Στην παγκοσμιοποιημένη πλέον κοινωνία στην οποία ζούμε η περιχαράκωση σε τοπικά, εθνικά ή άλλα μοντέλα αναιρεί το πραγματικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίσουν οι οργανώσεις της Κ.τ.Π. όπως προαναφέρθηκε. Άρα θεωρώ την διεθνή συνεργασία των ΜΚΟ ως «εκ των ουκ άνευ». Η Ελληνική κοινωνία των πολιτών θα πρέπει να αγωνισθεί μαζί με την αντίστοιχη οποιασδήποτε εθνικότητας, χρώματος ή φυλής για τη θεσμική κατοχύρωση σε διεθνείς καταστατικούς χάρτες του πεδίου και του ρόλου των δραστηριοτήτων της. Άλλωστε τα προβλήματα σήμερα που προέκυψαν σαν αποτελέσματα της διαχείρισης των κρατών από πολιτικούς ή μη είναι από μόνα τους παγκοσμιοποιημένα. Το λιώσιμο των πάγων αφορά μόνο την Ανταρκτική; Η καταστροφή των δασών του Αμαζονίου αφορά μόνο τη Βραζιλία; Άρα για μένα οι οργανώσεις της Κ.τ.Π. θα πρέπει να οργανωθούν κλαδικά σε παγκόσμιο επίπεδο και να διεκδικήσουν θεσμικούς ρόλους σε πλαίσια υπερτοπικά. Η Κ.τ.Π πρέπει να διεκδικήσει το ρόλο της και στα ευρωπαϊκά τεκταινόμενα.

Η καμπάνια των 800 ΜΚΟ συμμετέχει με εκπροσώπους της μεταξύ των άλλων σε επιτροπές του ΕΛΟΤ και για τα θέματα της Κοινωνικής Ευθύνης. Ήδη ο διεθνής οργανισμός GΡI έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο για τις απολογιστικές εκθέσεις κοινωνικής ευθύνης(ΚΕ) των MKO. Η επιστημονική επιτροπή της καμπάνιας έχει ήδη αποστείλει τις απόψεις της μέσω του ΕΛΟΤ στον διεθνή οργανισμό.

Ο «ΑΠΟΠΛΟΥΣ» πρόσφατα παρουσιάστηκε με κοινή εισήγηση δικιά μου και του συντοπίτη μου Τριαντάφυλλου Κατασαρέλη στο 6th International Conference “Standardization, Protypes and Quality: A Means of Balkan Countries’ Collaboration” με την εισήγηση «Project Management Guidelines for Greek NGOs» Άλλωστε και η ιδέα της συγγραφής του «ΑΠΟΠΛΟΥ» ξεκίνησε μετά από μελέτη των διεθνών δεδομένων που υπήρχαν πάνω σε κώδικες ηθικής για ΜΚΟ.

ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ : Τις τελευταίες μέρες γινόμαστε μάρτυρες ενός μπαραζ δημοσιευμάτων εναντίον της Κοινωνίας των Πολιτών και των οργανώσεων της. Ποια είναι η γνώμη σας για όλα αυτά;

Τις τελευταίες μέρες πράγματι είδαν το φως της δημοσιότητας ξαναζεσταμένα ρεπορτάζ συνδυασμένης κατασυκοφάντησης φορέων της Κοινωνίας των Πολιτών. Να υποθέσουμε ότι όλα αυτά εκπορεύονται από κάποιο συντονιστικό κέντρο ενός βαθέως τμήματος κάποιου κόμματος εν είδει ξεκαθαρίσματος λογαριασμών; Μπορεί και να ισχύει. Να υποθέσουμε ότι οι κάποιες ΜΚΟ δεν δικαιολογούν την ύπαρξη και το ρόλο τους στη κοινωνία; Και αυτό μπορεί να ισχύει, αν υποθέσει κανείς ότι η «Αλληλεγγύη» της εκκλησίας της Ελλάδας είναι ΜΚΟ.

Η επίκληση των πατριωτικών αντανακλαστικών των πολιτών από μέρους των συντακτών των κειμένων εναντίον κάποιων οργανώσεων της Κ.τ.Π που δρουν «αντεθνικά» προδικάζει προγραφές και ιεροεξεταστικές τακτικές κάποιων άλλων εποχών, που θεωρούσαμε ότι τις έχουμε αφήσει πίσω μας σαν κακές παρενθέσεις από ένα σκοτεινό παρελθόν. Μήπως όλα αυτά τα δημοσιεύματα έχουν ένα και μοναδικό στόχο τον νέο Έλληνα Πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου γνωστό υποστηρικτή της Κοινωνίας των πολιτών; Και γιατί όχι και το συγχωρεμένο φίλο μου Νικήτα πρώην συνεργάτη του στο Υπουργείο Εξωτερικών;

Πέραν των ιδεολογιών, των θρησκειών και των ιδεοληψιών υπάρχει και ο άνθρωπος- πολίτης. Αυτόν ποιός πατερούλης, ποια αυθεντία (auctoritas) θα τον σώσει;

Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2009

και εγένετο φως...

του Γιώργου Μαθιουδάκη

Και εγένετο φως...
Και ήρθε στη ζωή ο Απέθαντος...
Και είπε ο Ύψιστος: «Τέκνο μου, που πας;»
Και απάντησε η ψυχή του Απέθαντου: «Πάω όπου με ορίζει η μοίρα μου!»
Και ερώτησε ο Ύψιστος: «Και ποιος νομίζεις ότι την ορίζει;»
Και αποκρίθηκε πειραγμένος ο Απέθαντος: «Μα εγώ φυσικά! Τι ερώτηση είναι αυτή;»
Και ξαναρώτησε ο Ύψιστος: «Απλά ρώτησα, διότι όλος ο κόσμος νομίζει ότι ΕΓΩ είμαι αυτός που ... »
Και διέκοψε ο Απέθαντος: «Μη συνεχίζεις, απλά ζήσε ... Ζήσε το τώρα, ζήσε τη στιγμή ... » «Μα εγώ ... » προσπάθησε να διακόψει ο Ύψιστος
«Ξεκινάς λάθος!» είπε έντονα ο Απέθαντος... «Δεν υπάρχει "εγώ"... Υπάρχει η ζωή... Υπάρχει ο θάνατος... Τελικά όλα είναι θέμα ζωής και θανάτου...
Μα τελικά μένω μόνος μου με τον εαυτό μου περιμένοντας το αναπόφευκτο, το πεπρωμένο, τη μοίρα μου... Και δεν το βάζω κάτω... Συνεχίζω... Διότι ΕΓΩ καθορίζω τη μοίρα μου...»
ONLY THE GOOD DIE YOUNG...

Παρασκευή 30 Οκτωβρίου 2009

Αργόσχολος Παρατηρητής Απέναντι

του Γιάννη Νόβα

Οι μεντεσέδες αναστέναξαν παράτονες άριες,
όταν ο ήλιος χάραξε.
Οι μυθικοί ήρωες της καθημερινότητας
αντίκρυ στον αγέρα
τινάχθηκαν σαν σκεπάσματα,
στο μπαλκόνι τους.

Στην καλημέρα,
ο παντοπώλης με τον σκουπιδιάρη
παρατάχθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλο,
ψαρεύοντας τα νέα στο περίπτερο.

Τα όνειρά τους τύλιξαν
σφιxτά στις εφημερίδες,
τα έβαλαν κάτω από την μασχάλη
και ξεκίνησαν.

Βαθιά ανάσα,
Λίγο πριν βουτήξουν
ανάσαναν πάνω στα ρούχα τους,
τις μυρωδιές των παιδιών τους.

Στα αυτιά τους αντηχούν ακόμα,
οι νυχτερινές κατάρες,
των γυναικών τους.

Σήκωσαν τα μάτια στην ελπίδα.
Δεν κάθονταν άλλωστε με σταυρωμένα χέρια.
Λουλουδάκια πλήθος και σκουπίδια σωρό,
τους επευφημούσαν αθώα.

Το σταυρό τους σήκωναν ψηλά με μεράκι.
Έλαμπε δροσιά ο ιδρώτας τους, πάνω του.

Παρελαύνει στην παραλία,
ο Ολυμπιακός σημαία στην μπάντα,
Ο Πειραιάς, ο παράδεισος.

Δεν υπάρχει δύναμη να τους λυγίσει.

Την μιζέρια δεν την ξέρουν,
αγαπούν όλα με όλα τους,
και η αφέλειά τους,
η φρόνηση του ταπεινού.

Μια στάλα η αγάπη,
ένα δάκρυ ο πόνος,
τραγούδια σε πλάκες,
ζυγιασμένα δίκαια στην παλάντζα.

Το μεροκάματο λίγο,
Η δόξα κρυμμένη στην τσέπη άλλου αφεντικού,
Το έργο πολύ.

Η ψηλή σμυρνιά γειτόνισσα, το διάλειμμα τους.

Η εικόνα της, να κρεμιέται στην θύμηση,
και ο μύθος της, να στοιχειώνει τις κουβέντες.

Ο καφές μετρούσε την ώρα που περνά με τσιγάρα,
στο απέναντι πεζοδρόμιο.

Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009

Το κλεμμένο σήμερα.

Ο Ίσκιος των ντόπιων καταδιώκει τους απόκληρους .

Ανάμεσα στο χθες και το αύριο, υπάρχει και το σήμερα. Συνήθως νοσταλγούμε το χθες, προσβλέπουμε με ελπίδα στο αύριο, γκρινιάζουμε όμως για το σήμερα. Ζούμε το σήμερα με τη μίζερη λογική μιας πουτάνας, που η άδικη μοίρα τη πήρε βάναυσα από κάποιο ευτυχισμένο παρελθόν στο χωριό, την έβαλε βίαια σε αυτό το μπουρδέλο που ζει τώρα, και η μόνη της ελπίδα, όπως νομίζει η ίδια, είναι η αόριστη καλή τύχη που θα την οδηγήσει στην αγκαλιά του πρίγκιπα του παραμυθιού, που τις περισσότερες φορές, ως είθισται, δεν είναι ο νταβαντζής της.

Για πολλούς από εμάς, σκεπτόταν ο Γιώργος, το σήμερα υπάρχει απλά και μόνο για να καλλιεργεί κάποιες ελπίδες για το αύριο. Αλλά οι ελπίδες αυτές στηρίζονται σε κατευθυνόμενα όνειρα. Τις προσωπικές επιθυμίες μας τις βαφτίζουμε όνειρα. Σαν τους κουμουνιστές, όσους τέλος πάντων απόμειναν, που στα ογδόντα τους και τα ενενήντα τους, ονειρεύονται την επανάσταση του προλεταριάτου που θα τους απελευθερώσει κάποτε από τα δεσμά του καπιταλισμού. Για να μην είμαστε άδικοι οι προσωπικές επιθυμίες των συγκεκριμένων κομμουνιστών ταυτίζονται και με τις συλλογικές μιας κάποιας άλλης εποχής βέβαια.

Ώρα μία το μεσημέρι. Το μικρό ψαράδικο χωριό σε αυτό το ξεχασμένο νησί, μήνα Οκτώβρη, δεν εμφανίζει και ιδιαίτερη ζωντάνια. Η μέρα ήταν αρκετά ζεστή για την εποχή και ο Γιώργος μόλις κάθισε στο μοναδικό ταβερνάκι που υπήρχε στη μικρή παραλία του χωριού. Η μόνη παρέα του οι λίγοι ψαράδες δίπλα του, που ετοίμαζαν τα δίχτυα τους για τη βραδινή τους εξόρμηση. Κάποιοι Έλληνες, οι περισσότεροι μελαψοί. Πακιστανοί, Αιγύπτιοι, τέλος πάντων κάποιοι που αναζητούσαν την όποια ευτυχία τους στο σήμερα. Ευρωπαίοι τουρίστες ούτε για δείγμα. Αυτοί ψάχνουν τη ευτυχία τους κάπου αλλού τέτοια εποχή. Ο Δίας και η Ήρα δεν θα ήταν η καλύτερη συνάντηση για αυτούς.

Η ξανθιά Βουλγάρα, που μάλλον και αυτή δούλευε σε αυτήν την εσχατιά του κόσμου για ένα καλύτερο σήμερα, ήλθε για τη παραγγελία. Σε τι άλλο θα μπορούσε να ελπίζει η κακομοίρα εκτός από τον πρίγκιπα του παραμυθιού, αναρωτήθηκε ο Γιώργος. Αλλά με ποια μορφή; Τη μορφή των βατραχάνθρωπων ψαράδων του χωριού με τα σακατεμένα από την αιμομιξία πρόσωπα; Ή τη μορφή των μαυριδερών «μη Ελλήνων» που αναζητούσαν σαν κι αυτή το καλύτερο σήμερα;

Ένα δροσερό αεράκι, που ήλθε μέσα από τη θάλασσα, τον απομάκρυνε από την απομόνωση που τον περιόρισαν οι μελαγχολικές σκέψεις του. Σαν να ξύπνησε από βαθύ λήθαργο, αντίκρισε από πάνω του τη Βουλγάρα να περιμένει τη παραγγελιά του υπομονετικά. Το φαγητό του λιτό, σαν το χωριό που τον φιλοξενούσε, σαν τη Βουλγάρα που τον εξυπηρετούσε, σαν τους αλλοδαπούς ψαράδες που έγιναν ψαράδες από ανάγκη, σαν το μίζερο σήμερα που κανένας δεν ήλπιζε ότι θα μπορούσε να το αλλάξει. Το μόνο πλούσιο σε αυτή τη ταβέρνα του πουθενά, που χάρισε απλόχερα στον εαυτό του ήταν το ούζο. Μπουκάλι των 750 ml παρακαλώ.

Η αναγκαστική νηστεία και το πολύ ούζο τον έκλεισαν περισσότερο στον εαυτό του. Μάταιες οι προσπάθειες της Βουλγάρας να του πιάσει κουβέντα. Φρούδες οι ελπίδες της. Ο Γιώργος δεν ήταν πρίγκιπας. Το ούζο προστάτευε τη μοναξιά του. Στις προσωπικές αναζητήσεις του δεν έβαζε συνεταίρο, παρότι δεν έψαχνε απαντήσεις μόνο για τον εαυτό του, αλλά και τους άλλους. Τη συντροφιά του τη χάριζε στους άλλους απλόχερα μέσα από τα ποιήματα του και μόνο.

Ο Γιώργος ήταν ποιητής και μάλιστα πολυγραφότατος. Η εξορία του στο νησί αυτό, και μάλιστα αυτή την εποχή, είχε σχέση με τη νέα του συλλογή που ετοίμαζε. Τις σκέψεις του τις μοιραζόταν με τον κόσμο μόνο μέσα από τα γραφτά του. Τις συζητήσεις τις άφηνε για μετά τις εκδόσεις του , στη παρουσίαση τους. Το μπουκάλι με το ούζο έφθανε στο τέλος. Το ξαναζεσταμένο ψητό χταπόδι είχε προ πολλού εξαντληθεί. Κάτι λίγα άγρια χόρτα βρασμένα από μέρες κόντευαν και αυτά να τελειώσουν. Ξαφνικά όμως διαπίστωσε ότι είχε παρέα. Ο χλωμός ήλιος του φθινοπώρου του χάρισε ένα σιαμαίο αδελφάκι.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι; Το φως γεννά ένα δίδυμο δύο διαστάσεων εαυτό σου, τον ίσκιο σου. Το σκοτάδι τον καταπίνει. Τον ξερνά μερικές φορές όταν προσπαθώντας να τον σώσεις πηγαίνεις κάτω από τις λάμπες που φωτίζουν τη παραλία. Απέλπιδα προσπάθεια, χαμένος κόπος. Το σκοτάδι καταπίνει αχόρταγα κάθε προσπάθεια δημιουργίας του σιαμαίου εγώ σου. Αντέχεις μέχρι και το σβήσιμο της τελευταίας λάμπας δίπλα από το κρεβάτι σου. Το σκοτάδι τότε θα σε νικήσει. Μόνη παρηγοριά ο ύπνος με τα όνειρα να αντικαθιστούν τον άλλο σου εαυτό.

Κοίταξε τη Βουλγάρα με συμπόνια. Κοίταξε τους αλλοδαπούς ψαράδες με κατανόηση και έβγαλε το μολύβι του. Παράγγειλε και ένα μικρό καραφάκι ούζο για συμπλήρωμα. Έβγαλε και το φθαρμένο από τη πολυκαιρία σημειωματάριο από τη τσέπη του φθαρμένο σαν κι αυτόν από τα σημάδια του χρόνου και άρχισε να γράφει. Μα δεν έγραφε ποίημα , αλλά …

«Έλληνες με τη κρατούσα έννοια του όρου, έλληνες που κουβαλάνε την ελληνική παιδεία,Έλληνες που δεν τους δώσαμε το δικαίωμα να είναι φορείς της ελληνικής παιδείας, ρωμιοί κατά το Ρήγα τον Βελεστινλή, έλληνες μουσουλμάνοι, έλληνες άθεοι, εν χριστώ και μη αδελφοί των γκέτο του αγίου Παντελεήμονα και της Ομόνοιας, ένα κοινωνικό μοντέλο κράτους πρόνοιας και αλληλεγγύης δεν έχει το δικαίωμα να σας απορρίπτει και να σας καταδικάζει. Αφού το κράτος σας υποδέχεται εκών άκων είναι υποχρεωμένο να σας εντάξει σε μια οργανωμένη αγορά εργασίας. Αυτή τουλάχιστον που διαθέτει. Αν δεν τη διαθέτει, πρέπει να σας ανοίξει διεξόδους προς άλλες αγορές και άλλες πατρίδες. Αλλιώς σας κλέβει τις ελπίδες σας για το σήμερα. Και τότε είναι κλέφτης και θα πρέπει να τιμωρηθεί με εγκλεισμό στα σωφρονιτικά καταστήματα που σας καταδικάζει.»

Η δύναμη του χαρακτήρα αποκτά υπερφυσικές ικανότητες, όταν η θέληση υπερνικά το εγώ. Παλεύοντας με τον εαυτό σου δημιουργείς ρήγματα με το δίδυμο αδελφό σου. Αλλά αυτός είναι δυστυχώς δύο διαστάσεων. Δεν μπορεί να σε αντιμετωπίσει. Η μάχη είναι χαμένη από την αρχή της. Οι σκιές δεν αντιστέκονται. Ούτε όμως και οι μετανάστες. Η μάχη έχει κερδηθεί πριν αρχίσει. Οι μετανάστες όμως έχασαν. Ο Ίσκιος των ντόπιων καταδιώκει τους απόκληρους . Σκέφτηκε ο Γιώργος πριν σβήσει τη λυχνία του στο δωμάτιο που τον φιλοξενούσε.

Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2009

Μη με ενοχλείτε, βρίσκομαι στου ράφτη.

Μπαφφφ!! Ηκούσθη στον αέρα. Ο θόρυβος από το πέσιμο ενός ακόμη πρωθυπουργού συντάραξε για μια ακόμη φορά τη κοινή γνώμη της πατρίδας μας και χάλασε την ηρεμία των υπηκόων της. Μέσα όμως στη γενικευμένη αδιαφορία, που δυστυχώς αποτελεί το κανόνα πριν το πέσιμο, κάποιοι κρυφογελάνε. Είναι όλοι αυτοί που κάποτε με άλλο ονοματεπώνυμο έριξαν τον Σημίτη και τώρα φορώντας τη μπλε προβιά έσπρωξαν και τον Καραμανλή. Δύσκολο να εντοπίσεις αυτά τα προσκολληόμενα λαμόγια της κάθε εξουσίας εσύ σαν πολίτης. Εύκολο όμως για τους πρωθυπουργούς. Μα γιατί όμως τους ανέχονται; Τι είναι αυτό που τους αναγκάζει ενώ γνωρίζουν τη κατάληξη τους να τη δέχονται μοιρολατρικά; Ανικανότητα, ανειλημμένες κομματικές υποχρεώσεις ή κάτι άλλο; Και ποια είναι στα αλήθεια αυτή η εξουσία, που όπως λένε στα καφενεία, τρώει τους πρωθυπουργούς; Οι πρωθυπουργοί είναι έξω από αυτήν;

Ακόμη ένας πρωθυπουργός έπεσε χάμου με κρότο. Ένας καινούργιος θα αναλάβει μετά τις επικείμενες εκλογές. Τα λαμόγια αυτό τον καιρό είναι πολυάσχολα. Κομματικές συγκεντρώσεις, στήριξη βουλευτών, ανάλυση προγνώσεων και επανειλημμένες επισκέψεις σε ράφτες. Παραμονές εκλογών η συμπαθής εναπομείνασα τάξη των ραφτών έχει μεγάλη πέραση. Χιλιόμετρα αγγλικού κασμιριού μετασχηματίζονται σε στολές που θα φορεθούν μετά τις εκλογές σε υπουργεία και ΔΕΚΟ. Τα κουστούμια θα μας κυβερνήσουν. Το περιεχόμενο τους αγνοείται. Είναι τόσο καλά κρυμμένο που ούτε οι πρωθυπουργοί δεν το διακρίνουν. Εμφανίζεται μόνο στο τέλος του μήνα στα νόμιμα ή παράνομα ταμεία για την είσπραξη. Ενίοτε και στα in μαγαζιά του Κολωνακίου για το ξόδεμα του βγαλμένου με ιδρώτα κομποδέματος..

Κάποτε ο βουλευτής συνοδευόταν μόνο από τους κομματάρχες, άντε και τους πάσης φύσεως γλείφτες. Τώρα μαζί του είναι πάντα και οι περιώνυμοι κύριοι με τις μεγάλες δερμάτινες τσάντες. Άλλωστε τώρα με το ευρώ και αυτές χωράνε πολλά. Δεν χρειάζονται πλέον τα καπό των αυτοκινήτων και οι εφημερίδες. Η πολιτική περνά από αυτούς, η άσκηση της εξουσία επίσης, αλλά ποιος τους εκχωρεί αυτό το δικαίωμα; Και γιατί να διαμαρτύρεται ο κάθε πρωθυπουργός μετά όταν ένα πρωί βρίσκεται πεταμένος στο πεζοδρόμιο;

Κάποτε κυβερνούσε το παρακράτος, ενίοτε και οι στρατιωτικοί. Τώρα κυβερνούν οι εκπρόσωποι της παραοικονομίας. Αυτοί που δεν ψηφίζονται αλλά καταφέρνουν να ελέγχουν τη ψήφο μας μέσα από το πολίτευμα της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας που διαθέτουμε. Ψηφίζεις τον Α, τσουπ τα μπλε λαμόγια εκλέγονται μαζί του. Ψηφίζεις τον Β, να και τα πράσινα λαμόγια που κάμποσο καιρό λούφαζαν περιμένοντας καλύτερες μέρες. Αν και πολλές φορές μετά την ήττα του δικού τους μη μπορώντας να περιμένουν αλλάζουν εύκολα και το χρώμα του κουστουμιού τους.
Επειδή οι πολιτικές και οι ιδεολογίες δεν αρκούν από μόνες τους να αλλάξουν τις καταστάσεις που διαμορφώνουν κάποιοι πονηροί συμπολίτες μας, αλλά χρειάζονται και τα πρόσωπα που με την εντιμότητα τη διαφάνεια και την όρεξη για δουλειά θα τις εφαρμόσουν, σε αυτές τις εκλογές αγνοείστε τους προβεβλημένους του παρελθόντος με τις βρωμερές βδέλλες που τους συνοδεύουν και τους απομυζούν και ψηφίστε νέους έντιμους που δεν είναι κομματόσκυλα και φρουροί οποιουδήποτε χρώματος.

ΥΓ1. Γιώργο, ας ελπίσουμε ότι δεν θα διαψεύσεις τον εαυτό σου, όταν αναλάβεις την εξουσία, για αυτό που είπες κατ’ επανάληψη τη προεκλογική περίοδο, ότι αυτοί που ράβουν κουστούμια θα τους μείνουν στο ράφι.

ΥΓ2. Ωραίο το κουστούμι του μακαρίτη που φοράς, Κώστα μου.

Τετάρτη 29 Ιουλίου 2009

Ο καλός λύκος και τα τρία κακά γουρουνάκια

ένας επαναπροσδιορισμός των όρων: ρεαλισμός και υπερρεαλισμός.

Δεν περίμενα ότι θα συναντούσα συντρίμμια. Μούχαν πει ότι η πόλη ευωδίαζε από τα άνθη της δημιουργίας και του πολιτισμού. Μα τίποτε από τα δύο δεν συνάντησα και από τα λίγα που έχω δει μέχρι τώρα, δεν νομίζω ότι θα τα συναντήσω. Ανέβαινα με ένα νωχελικό βηματισμό ένα φαρδύ δρόμο με νησίδα στη μέση, με χρωματιστές πλάκες που υπό κανονικές συνθήκες τάξης και ασφάλειας θα έπρεπε να είναι σταθερά στερεωμένες στο πεζοδρόμιο. Ίσως σε αυτή τη πόλη να διαθέτουν άλλες απόψεις για τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης, γιατί αυτές οι άτιμες, επιβεβαιώνοντας τη θηλυκή καταγωγή τους, λικνίζονταν νωχελικά κάτω από τις πατούσες των παπουτσιών μου, αδειάζοντας το ρυπαρό υπόστρωμα τους στα πρώην καλογυαλισμένα μου παπούτσια. Μάλλον προσπαθούσαν επίμονα να με ακολουθήσουν στην άσκοπη όπως αποδεικνύεται περιπλάνηση μου.

Η μελαχρινή μορφονιά με το πεταχτό κώλο, που όπως διαπιστώνω τώρα άδικα με παρέσυρε εκθειάζοντας στην αρχή της λεωφόρου την ομορφιά αυτού του παρακμιακού προαστίου, περπατά λίγα μέτρα μπροστά μου στο απέναντι πεζοδρόμιο, προσπαθώντας να ισορροπήσει με τα τακούνια της στα συνεχή παιχνιδίσματα των πλακών. Το φόρεμα της ανεβοκατεβαίνει και αυτό ανάλογα με τις διαθέσεις των πλακών. Ίσως αυτό είναι και το μοναδικό αξιοθέατο που συνάντησα μέχρι τώρα σε αυτό το τόπο. Λες σκέφτηκα, κάποιος διεστραμμένος νους αυτής της πόλης να θέλησε να προσφέρει στους άρρενες πολίτες της τα θέλγητρα που κρύβονται κάτω από τις φούστες των θηλυκών υπηκόων της; Ίσως η στερημένη φαντασία του να έχει επινοήσει και κάτι άλλο που να ευφραίνει τις γυναίκες κι εγώ αδυνατώ να το εντοπίσω, λόγω γένους. Ποιος να ξέρει;

Ο περίπατος μου συνεχίζεται και κάποιες στιγμές, αυτές που τα τακούνια της μελαχρινούλας αδυνατούν να δείξουν το πρέποντα σεβασμό στη κάτοχό τους, και σε αγαστή συνεργασία με τις πλάκες της καταρρέουσας πόλης, πρόσφεραν το πρέπον θέαμα στα κουρασμένα μάτια μου, όπως ακριβώς το οραματίσθηκε ο εμπνευσμένος σκηνοθέτης και προαγωγός της περιοχής που περιδιάβαινα. Οι λίγες στιγμές οφθαλμικής και ψυχικής ανάτασης δυστυχώς διακόπτονταν βίαια με την πρόσκρουση μου σε δέντρα, κολονάκια, περίπτερα και ότι μπορεί ο καθένας να φανταστεί ότι είχε φυτέψει στα πεζοδρόμια αυτός ο εμπνευσμένος κηπουρός της πόλης.

Μάλλον, η προπορευόμενη κυρία, ήταν και το μοναδικό αξιομνημόνευτο στοιχείο της πόλης, τουλάχιστον αυτή τη στιγμή. Μη έχοντας τίποτε άλλο καλύτερο να κάνω ή να δω, τη παρατηρούσα προσεκτικά να τεντώνει σεμνά- σεμνά τη φουστίτσα με τα χεράκια της, προσπαθώντας να αποφύγει το ανασήκωμα της από τον αναιδή έντονο κυματισμό της στεριάς που περπατούσε. Άλλωστε δικαιούμουν την λάγνα αμετροέπεια μου, αφού η κυρία αυτή είχε βάλει το χεράκι της ή μάλλον το κωλαράκι της για την απαξίωση της πόλης της, αφού με παρέσυρε σε μια εκδρομή σε αυτό το τόσο θλιβερό μέρος.

Η φουρτούνα των πεζοδρομίων μας οδήγησε ή έτσι το αντιλήφτηκα προσωρινά, στο υπήνεμο λιμάνι ενός άλσους- κάστρου. Κάγκελα – κάγκελα παντού. Τζίμης Πανούσης σκέφτηκα. Κάτι μου λέει ότι ο τραγουδοποιός εδώ μεγάλωσε και εμπνεύστηκε το τραγούδι από το κάστρο που περιβάλλει το άλσος. Μα ίσως όμως είμαι άδικος. Μπορεί οι προύχοντες του τόπου να περιέφραξαν το χώρο για να τον προστατεύσουν από τους πειρατές, που μετά τη τρικυμία της περιπετειώδους προσέγγισης τους στο χώρο, θα έβρισκαν τη γαλήνη και τη νηνεμία εκεί, και γιατί όχι και τους θησαυρούς που πιθανόν να έκρυβε ή σκόπευε να συγκεντρώσει ο φύλαρχος της πόλης.

Φτάνοντας στην είσοδο του κάστρου, οποία η έκπληξις; Στο ντόκο του λιμανιού αραγμένη μια γαλέρα με μαύρες σημαίες. Μετάνιωσα αίφνης για τις δόλιες σκέψεις μου. Οι πειρατές, οι πειρατές, κι εγώ ο άτιμος κακολογούσα τους προύχοντες !!! Φέρτε μου τον αυτοκράτορα να τον προσκυνήσω και να πλύνω τα πόδια του με τα δάκρυα της μετάνοιας μου. Τον αδίκησα σφοδρά. Τον έβλαψα βάναυσα, τι κι αν τις σκέψεις μου τις κράτησα μόνο για τον εαυτό μου; Τι κι αν η γαλέρα δεν έμοιαζε και τόσο με καράβι, αλλά περισσότερο έφερνε προς το απορριμματοφόρο; Πάει και τελείωσε οι μαύρες σημαίες ήταν σημάδια πειρατών. Παρουσιάστε τον αμαρτωλό στο βασιλιά για να μετανοήσει.

Η μελαχρινή στο μεταξύ εξαϋλώθηκε, την έχασα, την πρόδωσα με την ακατάπαυστη νοητική φλυαρία μου και τις κάκιστες σκέψεις μου για τη περιοχή της. Εξαφανίστηκε σαν μια μάγισσα καλή ή κακή δεν ξέρω, που εκπλήρωσε το σκοπό της και παρέδωσε τις επιθυμίες και τις αισθήσεις μου σε κάποια άλλα θέλγητρα αυτά της τεχνητής φύσης του άλσους. Παρέκαμψα το πειρατικό του κάπταιν Τζιμ και μπήκα από την βαριά σιδερένια πόρτα στο εσωτερικό του καστρόδασους. Και τότε στο ξύλινο καφέ, που δεν διέκρινε αμέσως, αφού από το φόβο προφανώς των πειρατών είχε γίνει ένα με το φυσικό περιβάλλον, ανακάλυψα τη ξανθιά. Μόνον αυτή διακρίνονταν καθαρά , αφού το καφέ- χαμαιλέοντας ήξερε να κρύβεται πολύ καλά.

Κάθονταν σταυροπόδι σε ένα τραπεζάκι δίπλα στο συντριβάνι-λίμνη, που γέμιζε εκείνη τη στιγμή ένα βυτιοφόρο. Οποία βλασφημία !! Το κάλος δίπλα –δίπλα με την ασχήμια. Τα σκουριασμένα σίδερα ενός βυτιοφόρου συμπληρώνονταν από τη χοντρή ως ξέχειλη κοιλιά του οδηγού του που είχε αράξει βαριεστημένα σε τέσσερεις καρέκλες στο τραπεζάκι πίσω από την ξανθιά. Όραμα ήταν και πάει. Μια κακή φαντασίωση. Τα μπούτια της ξανθιάς καλλονής δίπλα- δίπλα στη βρωμερή κοιλάρα του λιγδιάρη υπηρέτη της εξουσίας. Ο Ρομαντισμός μου έστω και της μιας στιγμής ξεψύχησε. Άφησε τη τελευταία του πνοή εδώ στο δάσος της παρακμής.

Κάθισα μόνος και απομονωμένος σε ένα τραπεζάκι δίπλα από μια λεγόμενη παιδική χαρά. Έτσι νομίζω ότι θα έπρεπε να την αποκαλούσαν εδώ στη γειτονιά. Όλο και κάποια εντυπωσιακή μαμά θα ξέφευγε από τους πειρατές και θα έφερνε το μικρό της να ψυχαγωγηθεί σκέφτηκα. Αλλά μέχρι να έλθει, μήπως έφτασε εκείνη η ώρα να γράψω επί τέλους το διήγημα που είχα υποσχεθεί εδώ και κάμποσο καιρό στον εκδότη μου και το ανέβαλα συνεχώς; Έβγαλα χαρτί και μολύβι. Παρήγγειλα και τον πολλά βαρύ και όχι με τις τριανταπέντε φουσκάλες. Και μού ήρθε κάτι που έμοιαζε με το νερό του σιντριβανιού και η μία και μοναδική φουσκάλα του έσκασε μόλις μου τον σέρβιραν και μάλιστα χωρίς θόρυβο. Τουλάχιστον σκέφτηκα θα έβρισκα το θησαυρό του αυτοκράτορα, που ψάχναν και οι πειρατές αφού ο μισός καφές ήταν στο φλιτζάνι και ο άλλος μισός στο πιατάκι του.

Άρχισα να γράφω. Τα συντρίμμια της πόλης που με φιλοξενεί και τα αποκαΐδια που συνάντησα στο καστρόδασος δεν με αποθάρρυναν. Έγραψα το τίτλο του παραμυθιού. «Ο καλός λύκος και τα τρία κακά γουρουνάκια.» Επέλεξα στο να γράψω παραμύθι γιατί αυτό θεώρησα ότι αποτελεί το μοναδικό δρόμο διαφυγής μου από τη κακή πραγματικότητα που ζω εδώ , και μπορεί διαμορφώσει κάποιες επιθυμητές αξιοπρεπείς διεξόδους. Έτσι τουλάχιστον ήλπιζα. Έχοντας κατά νου τη κατάφορη αδικία που διέπραξα στον αυτοκράτορα πλησιάζοντας το χώρο που με φιλοξενεί και τις τύψεις που τώρα με περιτριγυρίζουν τον έβαλα να πρωταγωνιστεί στο παραμύθι στο ρόλο του καλού λύκου. Μα ποιος φταίει όμως για όλη αυτή τη δυσοσμία φυσική και ηθική που εκπέμπει αυτή η πόλη; Μα φυσικά τα τρία κακά γουρουνάκια, που να μην το ξεχάσω για το τέλος, να τα βάλω να φυσούν με μανία αυτό το έρημο ξύλινο μικρό σπιτάκι του καλού λύκου στο άλσος που κάποιοι κακοήθεις σαν τα τρία γουρουνάκια και άλλους κακούς το ονόμασαν κοσμικό κέντρο. Και στο τέλος- τέλος η κάθαρση, όπου ο καλός λύκος επιχειρεί την ηρωική του έξοδο, λίγο προτού γκρεμιστεί η φωλιά των ονείρων του, προσπαθώντας να καταχεριάσει τα τρία κακά γουρουνάκια που αμφισβήτησαν τη καλοσύνη και τη προσφορά του στα ζώα- υποτακτικούς του.

Υ.Γ.1 Η ιστορία είναι φανταστική. Κάθε ομοιότητα με πρόσωπα ή καταστάσεις από την επικαιρότητα οφείλεται στη διεστραμμένη φαντασία του αναγνώστη και όχι στη θέληση του συγγραφέα να γράψει παραβολικά.

Υ.Γ. 2 Πόσο αλήθεια απέχει ο ρεαλισμός από τον υπερρεαλισμό;

Τετάρτη 10 Ιουνίου 2009

Οι Ευρωπαίοι πολίτες πηγαίνουν για ύπνο.

Μην τους ενοχλείτε

Θα θεωρούσα τον εαυτό μου από απλό ως πολύ γραφικό, όπως και εσείς άλλωστε, τουλάχιστον οι ποιο προβληματισμένοι, αν παραμονές ευρωεκλογών τολμούσα, όπως τώρα να μιλήσω για την Ευρώπη. Θα κινδύνευα να απαξιωθώ από κάποιους αριστερούς εθνοπατριώτες και κάποιους άλλους εθνικιστές υπερασπιστές των δικαιωμάτων του «λαού».

Την εποχή, που οι λέξεις χάνουν το νόημα τους και οι ειδήσεις φυλακίζονται στις ειδήσεις των οκτώ, με την συνδρομή των αντιπροσώπων του λαού και των επίδοξων εναλλακτικών διαδόχων τους, θεωρώ ότι τώρα είναι η ευκαιρία να μιλήσουμε λίγο και για το Ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Αυτό ντε, για το οποίο μας «πρήξανε» τη προεκλογική περίοδο οι πρώην, οι επόμενοι και οι εν δυνάμει μεθεπόμενοι, αλλά και οι τελειωμένοι. Αυτό για το οποίο εν μέσω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης κανένας δεν το επικαλέστηκε (θετικά ή αρνητικά) , αλλά οι παπαγαλίζοντες και μη , οι στυγνοί αντιγραφείς υπαρκτών και ανύπαρκτων συνειδήσεων, οι δολοφόνοι της ύπαρξης μας, οι κρατούντες αιχμάλωτες τις συνειδήσεις μας έμειναν προσκολλημένοι στη ξύλινη γλώσσα των αριθμών και των ιδεολογιών κάποιας άλλης εποχής.

Ποιος αλήθεια από τους επίδοξους σωτήρες μας προσπάθησε να δώσει διέξοδο στις ανησυχίες μας και τα αδιέξοδα μας, σαν πολιτών μιας παγκοσμιοποιημένης και πολυπολιτισμικής κοινωνίας; Ποιος από αυτούς μας αντιμετώπισε σαν ευρωπαίους πολίτες; Μάλλον προσπάθησαν να εξαργυρώσουν το θυμικό και το υποσυνείδητο μας αγνοώντας τις δημιουργικές σκέψεις και τις παραγωγικές προτάσεις μας. Για αυτούς ο Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει. Ο Εθελοντισμός περιορίζεται στα στενά κομματικά ή μη συμφέροντα τους. Η Κοινωνία των Πολιτών είναι μόνο για να τους ψηφίζει κάθε τέσσερα ή πέντε χρόνια. Και αν απέχει, τότε να δεις βαθυστόχαστες αναλύσεις και περισπούδαστες προσεγγίσεις!! Σαιεντολόγοι, Σκοπιανοί, τούρκοι, ….. μπήκατε στα κρεβάτια μας και υποκαταστήσατε το πέος μας και την ερωτική μας ορμή.

Και όμως η Ευρώπη νοσεί. Το Ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο πάσχει βαθύτατα. Το κράτος πρόνοιας που πρώτη η Ευρώπη είχε εγκαταστήσει και συντηρεί αμφισβητείται. Το βρετανικό μοντέλο υγείας καταρρέει κάτω από το βάρος λίγων χιλιάδων ευρώ μιας λούμπεν ελίτ καρμίρηδων του βρετανικού κοινοβουλίου. Το σουηδικό κράτος πρόνοιας αμφισβητείται. Η κοινωνία της γνώσης της Φινλανδίας διώκεται.

Αλλά το ελληνικό κοινωνικό μοντέλο της ανακατανομής του πλούτου καλά κρατεί. Αντιστέκεται στις ιδεολογίες και τις νοσηρές φαντασιώσεις κάποιων υποτιθέμενων σκεπτόμενων αποβλήτων του περιθωρίου. Πλουτοκράτες της SIEMENS θα σας πάρουμε τα λεφτά για την αναδιανομή του πλούτου, κεφαλαιοκράτη Γερμανέ θα σε κρατικοποιήσουμε, ΑΒΓ ΑΕ ανακαλούμε το πιστοποιητικό που σου χορηγήσαμε πριν κάμποσα χρόνια, αφού όπως λένε οι κρατικές υπηρεσίες πούλαγες φούμαρα για μεταξωτές κορδέλες σε επιχειρηματίες και καταναλωτές.

Ποιος ευθύνεται; Το κράτος; Και γιατί να ταυτίζουμε το κράτος με τους πολιτικούς; Εμείς οι πολίτες έχουμε αποδεχτεί το ρόλο για τον οποίο μας προόρισαν. Αυτόν του ψηφοφόρου. Μήπως φταίμε περισσότερο εμείς; Μήπως αγνοούμε το ρόλο που θα μπορούσαμε να παίξουμε σαν κοινωνία; Μήπως εξαντλούμε τη δημιουργικότητα μας στην άρνηση; Μήπως η Κ.τ.Π στην οποία ανήκουμε χωρίς εμάς γίνεται μια αβαντ γκαρντ ελίτ που ενσωματώνεται άμεσα ή επιδιώκει στο μέλλον να ενσωματωθεί στο ήδη υπάρχον μοντέλο εξουσίας; Και με ποιους πάμε να συμπληρώσουμε αν όχι να αλλάξουμε το Ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο που δεν πρέπει να το αφήσουμε να καταρρεύσει, αλλά να το συμπληρώσουμε και να το βελτιώσουμε..

Τρίτη 5 Μαΐου 2009

Ο ρόλος των ΜΚΟ στην Κοινωνική Οικονομία και τη διαμόρφωση πολιτικής

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία αντιπροσωπεύει 10% του συνόλου των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων ήτοι 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις, ή 6% της συνολικής απασχόλησης και έχει αυξημένες δυνατότητες να δημιουργεί και να διατηρεί σταθερή απασχόληση, ιδίως επειδή δεν υπάρχει πιθανότητα να μετεγκατασταθούν οι εν λόγω δραστηριότητες, ως εκ της φύσεώς τους,…..»

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία

Αλλά τι είναι όμως στη πραγματικότητα η Κοινωνική Οικονομία;
Είναι η αλήθεια η δικιά μας ή η αλήθεια των άλλων;
Και ποιοι είμαστε εμείς και ποιοι οι άλλοι;
Ποιος κατέχει την υπέρτατη αλήθεια;

Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που καλείται να απαντήσει ο κάθε καλόπιστος αναλυτής του θέματος. Και αν καταφέρει να τα απαντήσει θα γεννηθούν αυτόματα και νέα ερωτήματα.

Η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό τη κότα;
Φιλανθρωπία ή δωρεά;
Δωρεά ή επιχορήγηση;
Επιχορήγηση ή επιδότηση
Επιδότηση ή έρανος;
Έρανος ή διεκδίκηση;
Διεκδίκηση ή αναδιανομή;
Φιλελευθερισμός ή σοσιαλδημοκρατία;
Η κοινωνική οικονομία τα τελευταία χρόνια παρά τα πολλά ερωτηματικά που τη συνοδεύουν αναδεικνύεται σαν το μοναδικό πρωταγωνιστή στο χώρο ανάμεσα στο Δημόσιο και το Ιδιωτικό. Εκεί ακριβώς που βρίσκεται και το πεδίο δράσης της Κοινωνίας των Πολιτών. Οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, η τεχνολογική επανάσταση, οι παγκοσμιοποίηση και η εξωστρέφεια των αγορών, όχι μόνο δεν κατάφεραν να επιλύσουν τα ζωτικά προβλήματα της ύπαρξης μας, αλλά δημιούργησαν και άλλα με αποτέλεσμα να οδηγήσουν πολλούς συμπολίτες μας τόσο στις αναπτυγμένες χώρες όσο και στις αναπτυσσόμενες στο περιθώριο της κοινωνικής, πολιτιστικής και οικονομικής ζωής.
Η παγκόσμια οικονομική κρίση την οποία σήμερα όλοι υφιστάμεθα, αλλά και πριν από αυτή, το έλλειμμα κοινωνικής συνοχής είχε κάνει αισθητή τη παρουσία του. Το μεγάλο κενό που δημιουργείται ανάμεσα στην Αγορά- Ιδιωτικό τομέα «Πρώτος Τομέας της Οικονομίας και στο Δημόσιο «Δεύτερος Τομέας» καλείται και πρέπει από τη φύση της να το καλύψει η Κοινωνία των Πολιτών με τη δημιουργία ενός Τρίτου Τομέα. Ο Τρίτος αυτός τομέας έχει ήδη εμφανιστεί υπό τη μορφή αστικών ή αγροτικών συνεταιρισμών, διαφόρων Ιδρυμάτων, πολιτιστικών, περιβαλλοντικών ή φιλοζωικών συλλόγων και ηθικών ή πράσινων τραπεζών ή και μικροπιστωτικών φορέων. Τα κύρια χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων αυτών είναι ο εθελοντισμός , η αλληλεγγύη και η άμεση δημοκρατία.
Ο Τρίτος Τομέας, ή αλλιώς πως, «Κοινωνική Οικονομία» ή κάτι παρόμοιο αφού όπως θα δούμε στη συνέχεια απαντάται και με άλλες ονομασίες προσπαθεί να εντάξει στην αγορά εργασίας τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που τώρα βρίσκονται στα όρια της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Αλλά και στη στήριξη δραστηριοτήτων που διευρύνουν ην έννοια του κοινού καλού όπως η στήριξη περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων. Δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας ώστε να αξιοποιηθούν τα άτομα που ο πρώτος τομέας τα θεωρεί μη παραγωγικά ή μη ικανά για εργασία. Ο Τρίτος τομέας στηρίζεται πρωτευόντως στο Κοινωνικό κεφάλαιο και δευτερευόντως στο Οικονομικό. Το κοινωνικό κεφάλαιο εκπροσωπείται κύρια, προφυλάσσεται και αναδεικνύεται από τους φορείς της Κ.τ.Π. τις ΜΚΟ και τις εθελοντικές οργανώσεις. Το κοινωνικό κεφάλαιο επενδύει στον άνθρωπο, την κοινωνία και το περιβάλλον. Το κοινωνικό κεφάλαιο διέπεται από αξίες και άυλες έννοιες που καθοδηγούν το οικονομικό κεφάλαιο με σκοπό τη δημιουργία κοινωνικού οφέλους. Κάτω από το πρίσμα αυτό η Κοινωνική Οικονομία αποτελεί την έκφραση, την οργάνωση και τη δραστηριοποίηση της Κ.τ.Π στο οικονομικό πεδίο.
Εκτός από το οικονομικό εισόδημα υπάρχει και το κοινωνικό που δυστυχώς σπάνια το αποτιμάμε και σπανιότερα το αναγνωρίζουμε. Όλα είναι θέμα διαφοράς προτεραιοτήτων και αξιών. Αλλά ποιός καθορίζει αυτές;
Έννοιες όπως κοινωνική φροντίδα, αναψυχή, κοινωνικός αποκλεισμός, ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, προάσπιση ανθρωπίνων και πολιτικών δικαιωμάτων, συμμετοχική δημοκρατία, ξένες για το πρώτο τομέα της οικονομίας και σχετικά άγνωστες ως φοβικές στο κράτος πρόνοιας αποτελούν το κύριο χώρο ανάπτυξης του τρίτου τομέα αφού οι έννοιες αυτές ταυτίζονται με τις ανάγκες της κοινωνίας και είναι ξένες στο κυρίαρχο οικονομικό μοντέλο. Οικονομικό μοντέλο που ο τρίτος τομέας δεν έρχεται να γκρεμίσει όπως πολλοί θεωρητικοί της «επανάστασης» θα επιθυμούσαν, αλλά έρχεται να διορθώσει, να συμπληρώσει και να βελτιώσει.

Η ευρύτητα και η ασάφεια βέβαια που υφίστανται σχετικά με την έννοια της κοινωνικής οικονομίας γεννά και τα ερωτηματικά, που δεν ξέρω πόσοι από μας είναι έτοιμοι να τα απαντήσουν. Αλλά θα πρέπει να τα απαντήσουμε και μάλιστα γρήγορα και με σαφή τρόπο για να αποδείξουμε το αυτονόητο. Ότι ο άνθρωπος προηγείται του χρήματος. Το χρήμα δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα μέσο για την εξυπηρέτηση του ανθρώπου. Η Κοινωνική Οικονομία αποτελεί μια κοινωνικά προσανατολισμένη λογική της επιχειρηματικότητας.
Αλλά είναι όμως ο νομπελίστας Γιουννούς και η τράπεζα που ίδρυσε στην Ινδία σαν τράπεζα των φτωχών, που πρόσφατα βραβεύτηκε και μάλιστα στη χώρα μας από το EFQM το ευρωπαϊκό μοντέλο επιχειρηματικής αριστείας, πραγματικά μέρος της Κοινωνικής οικονομίας;

Εκφράζει οπωσδήποτε μια επιχειρηματική πολιτική χαμηλού οικονομικού κέρδους την κοινωνική οικονομία;

Η Συνεταιριστική επιχειρηματικότητα είναι απαραίτητα και πάντα μέρος της κοινωνικής οικονομίας;

Οι χρηματοδοτούμενες από το κράτος ΜΚΟ αποτελούν μορφές κοινωνικών επιχειρήσεων;

Ο όρος "κοινωνική οικονομία" που έχει επικρατήσει σήμερα πρωτοεμφανίστηκε στο γαλλικό δίκαιο στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Άλλοι όροι που καλύπτουν το ίδιο αντικείμενο ή υπονοούν μια εξειδικευμένη μορφή του, που χρησιμοποιούνται διεθνώς είναι και οι παρακάτω:

Τρίτο Σύστημα
Τρίτος Τομέας της Οικονομίας
Μη Κερδοσκοπικός Τομέας της Οικονομίας
Τομέας της Κοινωνικής Οικονομίας
Αλληλέγγυα Οικονομία
Οικονομία της Αλληλεγγύης
Οικονομία της Ανάπτυξης
Οικονομία της κοινότητας
Συμμετοχική Οικονομία
Ηθική Οικονομία
Λαϊκή Οικονομία
Αφιλοκερδής Τομέας
Αχρήματη Οικονομία
Οικονομία της εργασίας

Η Κοινωνική Οικονομία υπό την ευρεία έννοια του όρου αγκαλιάζει τόσο το παραγωγό όσο και το καταναλωτή. Η αλληλέγγυα οικονομία με τη στενή έννοια του όρου προσανατολίζεται κύρια στο καταναλωτή. Ή στη συνευθύνη –συμμετοχή του καταναλωτή στη παραγωγική διαδικασία με την έννοια της προεξοφλιμένης κατανάλωσης στη βάση αμοιβαιων συμφωνιών μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών. (associative economy) Δεν θεωρώ ότι είναι σκόπιμο να διαχωρίζουμε τους όρους και τους ρόλους των εννοιών τουλάχιστον για τη φάση τη σημερινή, που ψάχνουμε να βρούμε ένα τρίτο ποιο ανθρώπινο σύστημα. Το να αναλισκόμαστε σε εννοιολογικές ερμηνείες και να εξαντλούμε τις δυνάμεις μας σε άσκοπες ατέρμονες συζητήσεις για το ποιος όρος αποδίδει καλύτερα το τρίτο τομέα της οικονομίας σημαίνει ότι ξεχνούμε τον ανθρώπινο προσανατολισμό του. Άλλωστε και ο παραγωγός είναι εξίσου πολίτης της κοινωνίας μας με το καταναλωτή και έχει τα ίδια ανθρώπινα δικαιώματα.

Η Κοινωνική Οικονομία αποτελεί από μόνη της μια σημαντική καινοτομία και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο αυτό αποτελούν φορείς καινοτομίας. Ταυτόχρονα οι επιχειρηματικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στο τρίτο τομέα στηρίζονται και αυτές στη καινοτομία. Εφαρμόζουν καινοτόμες μορφές οργάνωσης της εργασίας, π.χ. για να μπορούν να εργαστούν άτομα με αναπηρίες. Ο Εθελοντισμός αποτελεί πλέον από μόνος του μέρος του κοινωνικού κεφαλαίου, αφού πλέον πέρασε από τη διάσταση της κοινωνικής αλληλεγγύης στη διάσταση της ανταποδοτικότητας. Στα πλαίσια αυτά η Κοινωνική Οικονομία χρειάζεται τον εθελοντισμό για να μπορέσει να αναπτυχθεί και σε τομείς όπως ο πολιτισμός, το περιβάλλον και η κοινωνική φροντίδα.

Βασικός μοχλός και κινητήρια δύναμη της Κοινωνικής Οικονομίας είναι η κοινωνική επιχειρηματικότητα που λειτουργεί σαν παράγοντας μόχλευσης των καινοτόμων ή μη ιδεών, του εθελοντισμού, των αξιών της κοινωνίας και των ανθρώπων που την αποτελούν, του περιβάλλοντος και του πολιτισμού. Με αυτό τον τρόπο οι κοινωνικές επιχειρήσεις συνδράμουν στη κοινωνική ανάπτυξη και συνοχή, αφού από τη μία μεριά μπορούν να εντάξουν στις παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας άτομα τα οποία βρίσκονταν σε συνθήκες αποκλεισμού και από την άλλη παράγουν προϊόντα ή υπηρεσίες με έντονο κοινωνικό χαρακτήρα για τα οποία δεν ενδιαφέρονται ή δεν μπορούν να παράξουν οι κλασσικές επιχειρήσεις του πρώτου τομέα. Παρότι η κοινωνική επιχειρηματικότητα δεν απογράφεται πλήρως στο λογιστικό κύκλο της παραγωγής και της οικονομίας, εντούτοις όπως είδαμε και στην εισαγωγή σύμφωνα με τις διαπιστώσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προσφέρει τόσο στο τομέα της απασχόλησης όσο και στο τομέα του ΑΕΠ.

Οι πρώτες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα πλαίσια της Κοινωνικής Οικονομίας εμφανίστηκαν στα μέσα του 19ου αιώνα με τη μορφή συνεταιριστικών επιχειρήσεων, φορέων αλληλοβοήθειας ή ιδρυμάτων κύρια στις αναπτυγμένες οικονομικά χώρες. Οι επιχειρήσεις αυτές λειτούργησαν με τη νομική μορφή του συνεταιρισμού ή της αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρίας. Το κύριο χαρακτηριστικό όλων αυτών των επιχειρήσεων αποτέλεσε και αποτελεί η επιδίωξη τους να παράγουν προϊόντα ή υπηρεσίες στα μέλη τους ή στη κοινότητα με βασικό στόχο όχι την αποκόμιση κέρδους αλλά με προτεραιότητα τη προσφορά στο άτομο και την εργασία.

Οι επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας ή υπό μία άλλη έννοια επιχειρήσεις της αλληλεγγύης, βασιζόμενες στην καινοτομία, επεκτάθηκαν σε νέα πεδία δραστηριοτήτων όπως σε υπηρεσίες γειτνίασης, αναδόμησης προβληματικών συνοικιών, βοήθειας ηλικιωμένων ατόμων και των ατόμων με ειδικές ανάγκες, επαγγελματικής ενσωμάτωσης ατόμων χαμηλού μορφωτικού επιπέδου καθώς και στο εμπόριο, την ηθική και αλληλέγγυα χρηματοδότηση, την περιβαλλοντική διαχείριση αποβλήτων κ.α. Η βασική δύναμη αυτού του είδους επιχειρηματικών σχημάτων είναι η αλληλοϋποστήριξη τους και η αλληλεγγύη των μελών τους. Βέβαια η Κοινωνική Οικονομία δεν πρέπει να θεωρείται απλά ως ένα ακόμη μέσο για την εξασφάλιση θέσεων εργασίας και μάλιστα πολλές φορές με παχυλές αμοιβές, αλλά κύρια ως ένα μέσο για τη κάλυψη των αναγκών για κοινωνικές υπηρεσίες. Πολλές φορές έχουμε δείγματα καταστρατήγησης του θεσμού των αστικών μη κερδοσκοπικών εταιριών αφού σαν κοινωνική προσφορά κάποιοι θεωρούν την επαγγελματική εξασφάλιση των στελεχών τους.

Οι δραστηριότητες που αφορούν το πεδίο δράσης των κοινωνικών επιχειρήσεων μπορεί να διαχωριστούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες. Τις κοινωνικοοικονομικές και τις κοινωνικοπολιτικές. Για τις πρώτες έχουμε ήδη μιλήσει. Όσον αφορά τις δεύτερες σύμφωνα με το τελικό κείμενο των διεθνών συναντήσεων για την παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης (Κεμπέκ, 9-12 Οκτωβρίου 2001) "ο τρίτος τομέας δεν καλύπτει μόνο κοινωνικοοικονομικές ανάγκες, ή ακόμα κοινωνικοπολιτισμικές, αλλά και κοινωνικοπολιτικές (κοινωνικού μετασχηματισμού). " Με άλλα λόγια δεν αρκεί η στείρα αντίσταση στην παγκοσμιοποίηση και στις επιπτώσεις της με ευχολόγια, αλλά απαιτείται ταυτόχρονα η δημιουργία εναλλακτικών πολιτικών σχεδίων δράσης.

Σε γενικές γραμμές οι κοινωνικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στα παρακάτω πεδία:
¨ Τοπική ανάπτυξη
¨ Κοινωνική ενσωμάτωση και μπλοκάρισμα κοινωνικού αποκλεισμού
¨ Βιώσιμη οικονομία
¨ Περιβαλλοντική οικονομία
¨ Πρόληψη κοινωνικών ανισοτήτων
¨ Ενίσχυση των κοινωνικών αξιών και ενδυνάμωση του κοινωνικού κεφαλαίου
¨ Ανάπτυξη δημοκρατικών και συμμετοχικών δομών
¨ Τουρισμός
¨ Πολιτισμός
¨ Αθλητισμός
¨ Διαδίκτυο

Δυστυχώς όμως όπως σε κάθε γόνιμη και καλή προσπάθεια αστάθμητοι ή σταθμισμένοι παράγοντες εισχωρούν και επιδιώκουν να αλλάξουν το προσανατολισμό με σκοπό το ίδιο πονηρό όφελος. Δεν είναι πάρα πολύ δύσκολο να αναπτυχθούν μέσα από τις επιχειρήσεις της Κοινωνικής Οικονομίας μορφές παραοικονομίας. Αν δεν ακολουθηθούν κάποιοι κοινά αποδεκτοί κανόνες όπως για παράδειγμα κάποια πρότυπα, κώδικες δεοντολογίας, μοντέλα και δεν λειτουργήσει μια κάποια αξιολόγηση όπως γίνεται στις επιχειρήσεις της αγοράς ή στις οικονομικές δραστηριότητες του δημόσιου τομέα, τότε κινδυνεύει όχι μόνο η αξιοπιστία των φορέων της Κ.τ.Π που δραστηριοποιούνται στη Κοινωνική Οικονομία, αλλά και η ίδια η Κ.τ.Π. Ο «Απόπλους» στη τελική του μορφή, σαν προϊόν αυτορύθμισης, είναι μια προσπάθεια και προς τη κατεύθυνση αυτή και θα μπορεί να υιοθετηθεί από τις κοινωνικές επιχειρήσεις.

Αποτελεί επομένως η Κοινωνική Οικονομία διέξοδο για το μέλλον;

Θα καταφέρουμε ως Κ.τ.Π να μη χάσουμε τη μεγάλη ευκαιρία και τη πρόκληση της νέας εποχής;

Οι κοινωνικές επιχειρήσεις βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε μια συνεχή αναζήτηση της αναγνώρισης της προσφοράς τους τόσο από το Κράτος στο οποίο και δραστηριοποιούνται όσο και από την κοινωνία στο σύνολό της. Ο Α. Giddens γράφει χαρακτηριστικά: «Η κυβέρνηση μπορεί να ενεργεί σε συνεργασία με φορείς της κοινωνίας των πολιτών, ώστε από κοινού να προάγουν την ανανέωση και την ανάπτυξη της κοινότητας. Την οικονομική βάση αυτής ακριβώς της συνεργασίας αποκαλώ νέα μεικτή οικονομία. Η οικονομία αυτή μπορεί να είναι αποτελεσματική μόνο αν εκσυγχρονιστούν σε βάθος οι ήδη υπάρχοντες θεσμοί πρόνοιας».

Οι επιχειρηματικές πρωτοβουλίες της κοινωνικής οικονομίας δίνουν τη μάχη της αγοράς και για αυτό οφείλουν να είναι ανταγωνιστικές. Δεν φιλοδοξούν να αντικαταστήσουν τους παραδοσιακούς τομείς της Οικονομίας αλλά πρέπει να πολεμούν με τα ίδια όπλα. Δεν φιλοδοξούν να υποκαταστήσουν τις δημόσιες πολιτικές, αλλά να τις συμπληρώσουν και να τις βοηθήσουν ώστε να καλυφθούν οι συλλογικές και ατομικές ανάγκες με την αξιοποίηση των προκλήσεων και των ευκαιριών που αδυνατούν να διαχειρισθούν το κράτος και η αγορά. Οι επιχειρήσεις του τρίτου τομέα παράγουν οικονομική και κοινωνική προστιθέμενη αξία, συνδυάζοντας έσοδα από τη λειτουργία τους με την εθελοντική προσφορά πολιτών που συμμερίζονται τις ίδιες αξίες.

Η Κοινωνική Οικονομία περιλαμβάνεται στην ευρύτερη έννοια της πράσινης οικονομίας. Οι κοινωνικές επιχειρήσεις έχουν τη σοβαρότερη συμβολή στην πράσινη ανάπτυξη, αφού αντιπροσωπεύουν το κοινωνικό κεφάλαιο. Το κατά πόσον αυτό είναι διαθέσιμο δεν εξαρτάται μόνο από το όποιο κράτος ή και τους τεχνοκράτες της ιδιωτικής Οικονομίας, αλλά και από την ίδια τη Κοινωνία των Πολιτών. Στη χώρα μας τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φορείς της Κοινωνικής Οικονομίας έχουν κυρίως νομοθετικό και χρηματοοικονομικό χαρακτήρα. Αναφέρουμε κάποια ενδεικτικά:
¨ Απουσία νομοθετικού πλαισίου τόσο για τον τρίτο τομέα όσο και για τις κοινωνικές επιχειρήσεις Μόνη εξαίρεση αποτελούν οι κοινωνικοί συνεταιρισμοί περιορισμένης ευθύνης του Ν. 2716/99.
¨ Έλλειψη μηχανισμών χρηματοδότησης που εντείνεται από την απουσία νομοθετικού και χρηματοδοτικού πλαισίου για τις κοινωνικές επιχειρήσεις για εναλλακτικές πιστώσεις.
¨ Έλλειψη πληροφόρησης της αγοράς
¨ Έλλειψη στήριξης των προϊόντων και των υπηρεσιών των κοινωνικών επιχειρήσεων από τους καταναλωτές
¨ Απουσία τεχνογνωσίας εμπειρίας και κατάρτισης για την υποστήριξη των κοινωνικών επιχειρήσεων.
¨ Απουσία κοινωνικού μάνατζμεντ.
¨ Μη επαρκείς ρυθμίσεις για τη προώθηση της απασχόλησης συμπολιτών μας, οι οποίοι βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό.
¨ Έλλειψη πολιτικής βούλησης για την εφαρμογή αποφάσεων της Ε.Ε.
¨ Αδιαφορία των τοπικών αρχόντων (Τοπική και Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση)
¨ Αδιαφορία και άγνοια των διάφορων συνδικαλιστικών φορέων
¨ Μη ευαισθητοποίηση των πολιτών.
¨ Έλλειψη δικτύωσης για την ανάπτυξη κοινών και συναφών επιχειρηματικών δράσεων και πρωτοβουλιών.
Παρόλα αυτά, τα τελευταία χρόνια κυρίως μέσα από την Κοινοτική πρωτοβουλία EQUAL, παρατηρείται μια κάποια δραστηριότητα και δημιουργία κοινωνικών επιχειρήσεων. Αναπτύχθηκαν και λειτουργούν στη χώρα μας μέσω των σχεδίων δράσης του προγράμματος, Κοινωνικοί Συνεταιρισμοί Περιορισμένης Ευθύνης (ΣΥΝΕΡΓΙΑ), γυναικείοι αγροτουριστικοί συνεταιρισμοί (ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ), γυναικείες κοινωνικές επιχειρήσεις (DIONI II), κοινωνικό franchising (ΠΕΙΡΑΝ), κοινωνικές επιχειρήσεις με τη συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης (Σύμφωνο Προώθησης στην Αιτωλοακαρνανία), επιχειρήσεις για την απασχόληση ατόμων με αναπηρίες (Προοπτική Ζωής) και οι θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων εμπορίας βιολογικών προϊόντων (ΣΥΝ-ΕΠΙΧΕΙΡΩΝΤΑΣ). Δυστυχώς στο πρόγραμμα αυτό μόνο το 19% των φορέων ήταν κοινωνικοί φορείς και κοινωνικές επιχειρήσεις.

Στο τομεακό επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού» στα πλαίσια του ΕΣΠΑ (2007-2013) έχουν ενταχθεί αρκετά εργαλεία που θα βοηθήσουν τις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας αφού το πρόγραμμα περιλαμβάνει την ενίσχυση της προσαρμοστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού και των επιχειρήσεων. Ποιό συγκεκριμένα το πρόγραμμα μπορεί να καλύψει :
¨ Την διευκόλυνση της πρόσβασης στην απασχόληση.
¨ Την εδραίωση της μεταρρύθμισης στον τομέα της Ψυχικής Υγείας, την ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και προάσπιση της Δημόσιας Υγείας του πληθυσμού.
¨ Την ενίσχυση της απασχόλησης των γυναικών των νέων, των εργαζόμενων μεγαλύτερης ηλικίας και των ευάλωτων ομάδων.
¨ Την προώθηση της ισότιμης πρόσβασης στην αγορά εργασίας, καθώς και τη μείωση του κοινωνικού αποκλεισμού και ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Ένας δεύτερος χρηματοδοτικός μηχανισμός στα πλαίσια του ΕΣΠΑ που ενδιαφέρει τις κοινωνικές επιχειρήσεις είναι και το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα 2007-2013»

Αλλά πόσοι από τους φορείς της Κ.τ.Π. είναι πληροφορημένοι και προετοιμασμένοι ώστε να ενταχθούν σαν δικαιούχοι στο πρόγραμμα αυτό;

Η διάχυτη εντύπωση που επικρατεί αυτή τη στιγμή, είτε στην οργανωμένη , είτε στην ελεύθερη κοινωνία, ότι οι ΜΚΟ αποτελούν μόνο δομές κοινωνικής κριτικής και ρήξης, υποδηλώνοντας με αυτό τον τρόπο τα αδιέξοδα του καπιταλισμού, αδικεί και τις ΜΚΟ και τον εθελοντισμό. Οι οργανώσεις της Κ.τ.Π. στη χώρα μας δυστυχώς παρά τον ενσωματωμένο εθελοντισμό και τους θεσμούς αλληλεγγύης που περιέχουν δεν έχουν πείσει ακόμη για τη θέληση τους να συμμετάσχουν στον οικονομικό κύκλο εργασιών της κοινωνικής οικονομίας. Οι κοινωνικοί πόροι μένουν ανεκμετάλλευτοι στη πατρίδα μας.

Η καμπάνια των 800 ΜΚΟ στο ετήσιο συνέδριο του INAISE της Διεθνούς Ένωσης Οργανισμών Κοινωνικής Οικονομίας εγγράφηκε ως πάρεδρο μέλος τον Μάιο του 2007. Τακτικά μέλη γίνονται μόνο οι οργανισμοί που ασκούν συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα. Το INAISE είναι ένας διεθνής φορέας στον οποίο συμμετέχουν οργανισμοί που δραστηριοποιούνται σε όλο το φάσμα της κοινωνικής οικονομίας, από τράπεζες με ηθικό ή περιβαλλοντικό προσανατολισμό μέχρι οργανισμούς μικροπιστώσεων ή πράσινους οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Θα περίμενε κανείς ότι η εγγραφή αυτή θα λειτουργούσε καταλυτικά για πολλά από τα μέλη της καμπάνιας και θα είχε ήδη ανοίξει το τρίτο δρόμο και στη χώρα μας σε πολλά από αυτά. Αλλά όμως;
Σήμερα, η κοινωνική οικονομία αντιπροσωπεύει το 10% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων. Απασχολούνται περίπου εννέα εκατομμύρια εργαζόμενοι και καλύπτει το 6 % της συνολικής απασχόλησης. Η Ευρωπαϊκή και η παγκόσμια εμπειρία είναι πλούσια και ο τρίτος δρόμος της Οικονομίας αναπτύσσεται συνεχώς. Στις αρχές του 1990 το μοναδικό κράτος μέλος με ειδική νομοθεσία, όσον αφορά στις κοινωνικές επιχειρήσεις, ήταν Ιταλία. Το 1995 το Βέλγιο συνέταξε σχετικό νόμο και αργότερα ακολούθησαν η Γαλλία, Πορτογαλία, Φινλανδία και Λιθουανία. Στη Γερμανία θεσπίστηκε νόμος για τις επιχειρήσεις οι οποίες απασχολούσαν άτομα με βαριές αναπηρίες. Σε πολλές άλλες χώρες αναπτύσσεται ακόμη σχετικός διάλογος ως προς τη δυνατότητα θέσπισης νόμων, όπως είναι για παράδειγμα η περίπτωση του Ηνωμένου Βασίλειου.
Πολλές από τις επιχειρήσεις του τρίτου τομέα της οικονομίας δραστηριοποιούνται σε γενικές γραμμές στους παρακάτω τομείς :
¨ Συνοικιακές αναπτυξιακές επιχειρήσεις ή συμπράξεις για τη προστασία του περιβάλλοντος και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής (Ολλανδία)
¨ Εκπαίδευση ενηλίκων, υπηρεσίες κατάρτισης (Σουηδία, Φινλανδία, Γερμανία, Βέλγιο)
¨ Ψυχαγωγία και Πολιτισμός (Σουηδία, Λουξεμβούργο)
¨ Παροχή κοινωνικών και προσωπικών υπηρεσιών (Σουηδία, Φινλανδία, Αυστρία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία)
¨ Προστασία του Περιβάλλοντος (Ηνωμένο Βασίλειο, Λουξεμβούργο)
¨ Αγροτοτουριστικοί συνεταιρισμοί (Ιρλανδία, Ισπανία)
¨ Συνεταιρισμοί για άτομα με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες (Ιρλανδία)
¨ αυτοδιοίκουμενα και αυτοδιαχειριζόμενα ταμεία αλληλεγγύης σε μεγάλους κλάδους εργαζομένων (Γαλλία)
¨ Συμπράξεις νέων (Ιταλία)
¨ Παραγωγή βιολογικών προϊόντων (Ηνωμένο Βασίλειο)
¨ Συνεταιρισμοί για την ένταξη γυναικών και μακροχρόνια άνεργων στην αγορά εργασίας (Λουξεμβούργο, Γερμανία, Γαλλία, Βέλγιο)
¨ Τράπεζες (Βραζιλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία, ΗΠΑ, Ισπανία, Γερμανία κλπ.)

Ο τελευταίος αυτός τομέας δραστηριοποίησης παρουσιάζει και το μεγαλύτερο ενδιαφέρον, αφού το είδος αυτών των τραπεζών που αποκαλούνται «Ηθικές Τράπεζες» ή «Εναλλακτικές Τράπεζες» ή «Τράπεζες της κοινωνικής οικονομίας» ή «μικροπιστωτικοί οργανισμοί» είναι το πλέον δυναμικά αναπτυσσόμενο κομμάτι της Κοινωνικής Οικονομίας στο οποίο μπορούν να στηριχθούν και να ελπίζουν για την επιβίωση τους όλοι οι άλλοι οργανισμοί με τις διάφορες κοινωνικές επιχειρηματικές δραστηριότητες. Παραδείγματα τέτοιων τραπεζών είναι:
¨ Η Triodοs Bank, η οποία είναι διεθνής τράπεζα, ιδρύθηκε στην Ολλανδία το 1980. Ακολούθησε το Βέλγιο το 1993, το Ηνωμένο Βασίλειο το 1995 και η Ισπανία το 2004.
¨ Η Charity bank στην Αγγλία με κεντρικό σύνθημα «Μια διαφορετική τράπεζα για ανθρώπους που θέλουν ένα διαφορετικό κόσμο.»
¨ Η GLS Βank από τη Γερμανία η οποία κατευθύνει τα κεφάλαια από τις καταθέσεις των πελατών της σε κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνα projects.
¨ Η μεγάλη σύμφωνα με τα διεθνή standards τράπεζα της Αγγλίας RBS (Royal Βank of Scotland) συμμετείχε αφού έχει ξεκινήσει ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα τόνωσης μικρών κοινοτήτων της Βρετανικής περιφέρειας μέσα από ένα πρόγραμμα δανειοδοτήσεων αλλά και υποστήριξης.
¨ Η South Shore Bank of Chicago στις ΗΠΑ η οποία δραστηριοποιείται στο Chicago, Cleveland, και το Detroit συγκεντρώνοντας τις δραστηριότητές στην οικιστική ανακαίνιση , στη προστασία του περιβάλλοντος και την ανάπτυξη μικρών επιχειρήσεων που προσφέρουν υπηρεσίες στην τοπική αγορά.
¨ Η Caisse Solidaire από τη Γαλλία η οποία χρηματοδοτεί προγράμματα για τη καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού.
¨ Η Banca Etica από την Ιταλία.
Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσουμε ότι στην Αγγλία συγκεκριμένος φορέας (Unclaimed Assets Commission) με την υποστήριξη της Κυβέρνησης προσπαθεί να εντοπίσει και να ξεμπλοκάρει χρήματα από charities ή από άλλους φιλανθρωπικούς οργανισμούς που βρίσκονται «εν υπνώσει», προκειμένου να δημιουργήσει μια επενδυτική τράπεζα με καθαρά κοινωνικό προφίλ, αντιλαμβανόμαστε ότι ο χώρος της κοινωνικής οικονομίας κινείται δυναμικά αναζητώντας ερείσματα, διεκδικώντας με όρους και θέτοντας τα κριτήριά του.

Στους οργανισμούς που διαθέτουν παγκόσμια πρωτοτυπία θα μπορούσαμε να αναφέρουμε το κοινωνικό χρηματιστήριο της Βραζιλίας. Πρόκειται για ένα φορέα που γεφυρώνει τον κόσμο της ανταγωνιστικής παραδοσιακής οικονομίας με αυτόν της κοινωνικής οικονομίας. Από τη μια πλευρά υπάρχουν περίπου 150 φορείς κοινωνικής οικονομίας που αναζητούν υποστηρικτές (όχι χορηγούς, αλλά δανειοδότες) και από την άλλη η κλασσική οικονομία των επιχειρήσεων. Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι το Κοινωνικό Χρηματιστήριο της Βραζιλίας (SSE) υποστηρίζεται από το κανονικό χρηματιστήριο του Sao Paolo.

……. λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία αναδεικνύει ένα επιχειρηματικό πρότυπο που δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ούτε από το μέγεθος ούτε από τους τομείς δραστηριότητάς του, αλλά από το σεβασμό κοινών αξιών όπως η υπεροχή της δημοκρατίας, της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων, του ατόμου και των κοινωνικών στόχων έναντι του κεφαλαίου· η προάσπιση και η εφαρμογή των αρχών της αλληλεγγύης και της υπευθυνότητας· η σύνδεση των συμφερόντων των μελών χρηστών με το γενικό συμφέρον· ο δημοκρατικός έλεγχος από τα μέλη· η εθελοντική και ανοικτή προσχώρηση· η αυτονομία στη διαχείριση και η ανεξαρτησία σε σχέση με τις δημόσιες αρχές· και η αξιοποίηση του μεγαλύτερου μέρους του πλεονάσματος των κερδών για την επιδίωξη στόχων της αειφόρου ανάπτυξης και την παροχή υπηρεσιών στα μέλη· σύμφωνα με το γενικό συμφέρον,
………καλεί την Επιτροπή να υλοποιήσει την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας μέσω των νέων πολιτικών της και να προασπίσει την έννοια της 'διαφορετικής προσέγγισης της επιχειρηματικότητας' της κοινωνικής οικονομίας, κινητήρια δύναμη της οποίας δεν είναι κυρίως η κερδοφορία αλλά το κοινωνικό όφελος, κατά τέτοιον τρόπο ώστε οι ιδιαιτερότητες της κοινωνικής οικονομίας να λαμβάνονται δεόντως υπόψη κατά τη εκπόνηση του νομοθετικού πλαισίου·
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία (2008/2250(INI))

Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Ανάμεσα στα τραγούδια, αργεί ακόμα να χαράξει.

Και η ποιητική συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης.
από τον Γιάννη Νόβα

“Το σπίτι αδειανό, σβησμένη η φωτιά”,
Ακουμπισμένοι στο τραπέζι, οι τρεις τους και η Αλίκη.
Την μοίρα του σπιτιού συζήταγαν, σαν να ήτανε δικό τους.
Να το γκρεμίσουν πρότειναν ο Θάνατος μαζί και ο Ιδιώτης.
Κι εγώ σιωπηλός, σκεφτόμουνα:
Ποιος θέλει σπίτι αδειανό, ψυχρό;
Ποιος θέλει τάφο έρημο και μόνο;

Μα η Αλίκη φωτιά ζητούσε,
Όχι το τζάκι να ανάψει, μα το έρμο σπίτι να κάψει.
Μην ψάχνεις την φωτιά,
Μην ψάχνεις λάδι, είναι νωρίς ακόμα.
Περίμενε, περίμενε την μυστική ώρα,
Την μέρα της μεγάλης μάχης.

Αντίκρυ τότε στην φωτιά θα κάτσουμε,
Και στον καθρέφτη του προσώπου σου, θα αγγίζω φλόγες.
“Τι ποιο όμορφο σ’ αυτή τη ζωή, απ’ τη λάμψη των δικών σου ματιών”.

Όσο κρατάει η φωτιά,
όσο παίρνει η θέρμη να ημερώσει το σκληρό σίδερο.
“Φίλα με πάλι φίλα με, ξημέρωσε με σε ένα ταξίδι ερωτικό.”
Τα φιλιά σου παραθυρόφυλλα και μαχαιριές.
Δεν τα αντέχω.
Πονώ και πέφτω. Ξεφουσκώνω. Μαζεύομαι. Μικραίνω. Αποσυντίθεμαι.

Ανάσταση θα πεταχτώ, βίαιος αέρας θα πνεύσω,
“Μέσα στο κορμί σου να κρυφτώ”.
να θυμηθώ την μητρική αγκαλιά, το σπίτι μου, τη γη.

Τάφος το πρώτο μου το σπίτι και επιστρέφω.
“Γύρω μου οι σκιές έχουν παγώσει και έχω μείνει με το χέρι απλωμένο”.
Ζητιανιά ζητώ και δίνω έλεος.
Αγάπη ζητώ και πουλώ τις αλήθειες,
καθρεφτάκια και ελιξίρια.
“Σε ονειρεμένες πολιτείες με φωτισμένους αρχηγούς,
και με δασκάλους που γνωρίζουν τα μυστικά και τους χρησμούς”.

Όλοι οι χρησμοί εκπληρώθηκαν, εκτός από τον δικό σου.
“Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο, εσένα που αγαπώ τόσο πολύ”,
Σε πούλησα φτηνά και ψεύτικο στεφάνι, χωρίς λόγο σου φόρεσα.
Νύχτα σε διαπόμπευσα, στους δρόμους της πόλης.
“Τα αστέρια από ψηλά μας βλέπουν σιωπηλά τη νύχτα αυτή που στάθηκε ο χρόνος”.
Παρκάρουν όπως οι αργόσχολοι περίεργοι στα παγκάκια,
Και περιμένουν….
“Περιμένουν πληρωμή … Από μια άδεια καρδιά και ένα άδειο κορμί”.
Στην είσοδο του τάφου, περιμένουν την Ανάσταση.

Μετά Αλίκη να το κάψεις το σπίτι.
Κάψ’ το με αλήθεια να γίνει φως.
Όνειρο και σκιά, να φύγεις γρήγορα μακριά και να ξεχαστείς,
όπως και εγώ σ’ αγάπησα και με ξέχασα.

Δευτέρα 6 Απριλίου 2009

Αργεί ακόμη να χαράξει….

Η φιλοσοφία σκοτώνει το ρομαντισμό;

Το σπίτι αδειανό, σβησμένη η φωτιά…. ακούγεται ο Διονύσης από τα ηχεία. Ο Γιάννης κάθεται μόνος στο μεσαίο σκαμπώ του μπαρ ψιλοκουβεντιάζοντας με την Αλίκη. Η φωτιά ανασταίνεται, σιγά- σιγά θεριεύει , ο καλλιτέχνης που τραγουδά έχει άδικο γιατί δεν βλέπει, δεν αισθάνεται το πάθος της στιγμής που ζουν ο Γιάννης και η Αλίκη. Άλλωστε όταν έγραφε το τραγούδι μπορεί το πάθος να ήταν είδος σε ανεπάρκεια ή να φωτογράφιζε στιγμές καθήκοντος. Ποιος ξέρει μόνον ο ίδιος και ίσως ούτε αυτός. Η μία μέσα από το μπαρ και ο άλλος απ’ έξω. Ο τραγουδοποιός δεν ξέρει για το πάθος, αλλά ποιος θα μπορούσε να ξέρει με βεβαιότητα αυτό που κρύβουν οι ψυχές των ανθρώπων. Αισθάνονται και οι δύο το ίδιο ή η φλόγα γέρνει μονόπατα;

Ο Γιάννης πίνει το χυμό πορτοκάλι με αργές ρουφηξιές, ρουφώντας όμως άπληστα τα λόγια της Αλίκης. Θέλει να πιστεύει ότι δεν είναι επαγγελματικά σαν αυτά που θα πει και σήμερα, όπως τις πριν και τις επόμενες μέρες στους ενοικιαστές των υπόλοιπων σκαμπώ του μπαρ. Τουλάχιστον πάθος που συντηρεί αναμμένη τη φωτιά, έστω και από την μια μεριά υπάρχει. Ο γιατρός μέχρι να ξεκαθαριστεί το πρόβλημα του με την αυξημένη πίεση , ήταν κατηγορηματικός. «Γιάννη πρέπει να ξεχάσεις το αλκοόλ». Για αυτό κι ο Γιάννης εκτονώνει τη δίψα του σε πορτοκαλάδες και χυμούς.

Τι ποιο όμορφο σ’ αυτή τη ζωή, απ’ τη λάμψη των δικών σου ματιών… σκέφτεται ο Γιάννης φωναχτά μέσα από τη φωνή των Ριφιφί που ακούγονται στα ηχεία του μπάρ. Η Αλίκη εδώ και λίγη ώρα προσπαθεί να του εξηγήσει τη γνώμη της για τα τελευταία γεγονότα με τους κουκουλοφόρους στο κέντρο και τα προάστια της Αθήνας. Φίλα με πάλι φίλα με, ξημέρωσε με σε ένα ταξίδι ερωτικό….. συνεχίζει ξεδιάντροπα η τραγουδίστρια. Οι κουκουλοφόροι εκφράζουν τα αδιέξοδα μιας νεολαίας, που τώρα αφυπνίζεται και προσπαθεί να αντισταθεί επιμένει η Αλίκη. Μέσα στο κορμί σου να κρυφτώ… ακούει ο Γιάννης.

Τα τσιγάρα των δυό μοναδικών θαμώνων του μαγαζιού έχουν αρχίσει να κάνουν την ατμόσφαιρα αποπνικτική. Η Αλίκη έφυγε από τη θέση της στο πίσω μέρος της μπάρας για να ανοίξει τη πόρτα. Με το που άνοιξε τη πόρτα ο Γιάννης αισθάνθηκε τη ψυχή του να φεύγει μαζί με το καπνό των τσιγάρων. Μα του επέστρεψε ξαφνικά παρέα με το Νίκο το κολλητό του που μόλις έμπαινε στο μαγαζί. Η Αλίκη ακόμη στη πόρτα, μόλις τον είδε δεν αισθάνθηκε και τόσο ευτυχισμένη με τη ξαφνική παρουσία του. Ο Νίκος την φόβιζε, την ενοχλούσε το διεισδυτικό του βλέμμα, η αδιακρισία της συμπεριφοράς του, ο τρόπος έκφρασης του πάντα με ερωτήσεις και ποτέ με θέσεις ξεκάθαρες για τα πιστεύω και την όποια φιλοσοφία του.

«Προτιμώ να πληρώνω για να εξασφαλίζω την ηρεμία της μοναξιάς μου παρά να με πληρώνουν με αντίτιμο τη θλιβερή παρουσία τους» της είπε μια μέρα την ώρα που έπινε σιωπηλός το ουίσκι του, μόνος στον πάγκο, όταν αυτή τόλμησε να του ανοίξει κουβέντα. Από τότε δεν τόλμησε να τον ξαναπλησιάσει, αν και όσες φορές είχε επιχειρήσει να τον πλησιάσει έφευγε μετανοιωμένη. «Απορώ πως ο γιάννης τον ανέχεται» Σκέφτηκε. «Ο Γιάννης, αχ! Ο Γιάννης, γιατί να έχω ανάγκη τα λεφτά αυτής της σκατοδουλειάς ; ».

Οι δυό φίλοι αγκαλιάστηκαν με θέρμη και κάθισαν σε διπλανά σκαμπώ. Η Αλίκη γύρισε στη θέση της και σέρβιρε στο νεοφερμένο το τεσσάρων αστέρων κονιάκ με τα δύο παγάκια που ήξερε ότι μόνιμα έπινε. Οι προηγούμενες στιγμές που πέρασε μόνη με το Γιάννη της είχαν δώσει μια σιγουριά και αυτοπεποίθηση και που η ίδια δεν κατάλαβε πως ξεστόμισε τα λόγια αυτά απευθυνόμενη στο Νίκο. «Ο ηρωισμός και η τρέλα απέχουν τόσο κοντά όσο το πάχος μιας τρίχας, αναρωτιέμαι ποιος από τους δυό σας είναι ο ήρωας και ποιος ο τρελός;»

« Ήρωας είναι ο φίλος μου, που σε ανέχεται και τρελός είμαι εγώ που δεν αντιδρώ» η ακαριαία απάντηση του. Η Αλίκη χλώμιασε. Ήθελε και τάπαθε. Τι την έπιασε και άνοιξε η ίδια μια συζήτηση που ήταν σίγουρο ότι θα κατέληγε σε βάρος της; Ο Γιάννης αισθάνθηκε την ατμόσφαιρα να βαραίνει , προσπάθησε να μεταφέρει τη συζήτηση στο τραγούδι που ακουγόταν εκείνη τη στιγμή από τις Τρύπες. … Γύρω μου οι σκιές έχουν παγώσει και έχω μείνει με το χέρι απλωμένο ,….. Ο Νίκος σιώπησε, δεν συνέχισε. Ίσως σεβάστηκε το απλωμένο χέρι του φίλου του και προτίμησε να πάρει το ρόλο της παγωμένης σκιάς. Ίσως πάλι διαισθάνθηκε ένα διάχυτο αμοιβαίο έστω και τεχνητό πάθος στην ατμόσφαιρα, που η βίαιη είσοδος του το καθιστούσε και αυτό παγωμένη σκιά.

Για λίγο στο μπαρ ακούγονταν μόνο η μουσική και ο ήχος των υγρών που κυλούσαν στα λαρύγγια των τριών τους. Η Αλίκη για να εκτονώσει την αμηχανία της από την απάντηση του Νίκου είχε και αυτή βρει καταφύγιο σε μια μπύρα και ο Γιάννης στο μοναδικό ουίσκι που θα έπινε αυτή την εβδομάδα. Η προσπάθεια που κατέβαλαν οι δυό τους για να αποφορτίσουν το σκηνικό, θύμιζε στο Νίκο μια θλιβερή παντομίμα. Και χτύπησε ξανά. «Ποιος μπορεί να μου πει από τους δυό σας τι είναι μοναξιά; Ο Γιάννης σήκωσε πρώτος το γάντι. «Μοναξιά είναι κάτι που αναζητάς συχνά, αλλά όταν την αποκτάς τη βαριέσαι γρήγορα». «Μοναξιά σημαίνει να είσαι ερωτευμένος με τον εαυτό σου. Είναι μια μορφή ψυχολογικού αυνανισμού». Τον κάρφωσε αυθόρμητα η Αλίκη, αλλά μετάνιωσε γρήγορα και έβριζε τον εαυτό της που παρασύρθηκε και του μπήκε.

Ο Νίκος σε μια από τις συχνές επιδείξεις μεγαλοπρέπειας για τις οποίες μάλλον αισθανόταν υπερήφανος, ξαναχτύπησε : «Τι είναι Ιδιώτης;». Η Αλίκη πήρε θάρρος από την προηγούμενη αναπάντητη ερώτηση της και μπήκε δυνατά. «Από τα λίγα αγγλικά που ξέρω idiot σημαίνει κάτι σαν ανόητος και ηλίθιος. Από τα λίγα που ξέρω για την αρχαία ιστορία μας αν λέγαμε τότε ότι είμαστε ιδιώτες τώρα θα ήμασταν οι μισοί εξόριστοι και οι άλλοι μισοί νεκροί.» Στο πρόσωπο του Γιάννη ζωγραφίστηκε η απορία κοιτάζοντας την και συνάμα ο φόβος γυρίζοντας το βλέμμα του στο Νίκο και σιώπησε χωρίς να δώσει απάντηση. Ο Νίκος χαμογέλασε με κατανόηση και παραγγέλνοντας το δεύτερο του μπράντι με τα δύο παγάκια, υπενθύμισε το ποιος κάνει κουμάντο στη συζήτηση. «Και τι είναι Θάνατος;»

Η Αλίκη απασχολημένη με το σερβίρισμα του ποτού του, δεν πρόλαβε να απαντήσει. Την απάντηση την έδωσε ο Γιάννης «Τα ερωτήματα γεννούν απαντήσεις. Οι απαντήσεις φέρνουν καινούργια ερωτήματα. Κάτι σαν τη μαιευτική μέθοδο του Σωκράτη. Μα και οι νέες απαντήσεις δεν νικούν το θάνατο. Ο θάνατος με τα σαπισμένα δόντια δεν διαλέγει μόνο αυτούς που δεν ξέρουν να απαντήσουν ή που δεν απαντούν σωστά. Ο θάνατος μπορεί να μας διαλέγει, εμείς ποτέ δεν μπορούμε να αρνηθούμε την επιλογή του. Θάνατος είναι η μοναξιά του ιδιώτη». Η Αλίκη τον κοίταξε με θαυμασμό. Σε ονειρεμένες πολιτείες με φωτισμένους αρχηγούς, και με δασκάλους που γνωρίζουν τα μυστικά και τους χρησμούς …. Τραγουδούσε εκείνη τη στιγμή ο Σταύρος Λογαρίδης. Για πρώτη φορά εκείνο το βράδι η Αλίκη είδε το Γιάννη με τρυφερότητα. Ίσως έφταιγε και το γεγονός ότι έβαλε το Νίκο στη θέση του. Ποιος ξέρει;

Δεν την είχε συνηθίσει ο Γιάννης σε τέτοιου είδους επαναστάσεις, έστω και μικρές. Με τις ώρες κουβέντιαζε μαζί της, όταν καλή ώρα σαν σήμερα καθόντουσαν μόνοι τους στο μπαρ, για το θεό και τις αναζητήσεις του στα μοναστήρια του Άγιου Όρους. Μιλούσαν για το καλό και το κακό, τη ψυχή και τη σωτηρία της, τον άνθρωπο και το θείο. Η ατμόσφαιρα βάρυνε πάλι από το διάχυτο πάθος. Ο Νίκος δεν θέλησε να συνεχίσει με το σύνηθες ειρωνικό του ύφος και ερωτήσεις που θα εκβίαζαν απαντήσεις. Τον Γιάννη τον ήξερε χρόνια και τον καταλάβαινε πολύ καλά. Και όμως η παρέμβαση του με τη μορφή τοποθέτησης ήταν κάτι πρωτόγνωρο για αυτόν.

«Η μοναξιά λειτουργεί σαν το υπόβαθρο που τροφοδοτεί με δεδομένα το σημείο εκκίνησης μιας ιδιωτικής ζωής που καταλήγει στο θάνατο. Είναι όμως δυνατόν η μοναξιά να προσφέρει γνώση, εμπειρία, μάθηση και τρόπους συμπεριφοράς; Η μνήμη πως αποκτάται; Ο θάνατος χτυπά τον ιδιώτη είτε αυτός είναι έξυπνος, είτε βλάκας. Μπορεί όμως ο θάνατος να εξοντώσει τη γνώση και τη μνήμη;» Μετά από αυτό ένοιωσε τη παρουσία του από περιττή έως και ενοχλητική και αποχώρησε ευγενικά. Άφησε το δεύτερο ποτό του σχεδόν ανέπαφο.

Η Αλίκη αναστέναξε με ανακούφιση με την αναχώρηση του, ο Γιάννης σιγοτραγουδούσε μαζί με τους AIDOLS … Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο, εσένα που αγαπώ τόσο πολύ , …. Τα αστέρια από ψηλά μας βλέπουν σιωπηλά τη νύχτα αυτή που στάθηκε ο χρόνος … Η ώρα ήταν περασμένες τρεις. Η Αλίκη άρχιζε να συμμαζεύει το μπαρ για να κλείσει. «Μη φύγεις» είπε στο Γιάννη θα φύγουμε μαζί. Θέλω να κοιμηθούμε μαζί απόψε. Το θέλω πολύ. Ο Γιάννης καιρό περίμενε αυτή τη πρόταση, που η έμφυτη δειλία του τον εμπόδιζε να την κάνει πρώτος αυτός.

Βγήκαν στο δρόμο πιασμένοι χέρι-χέρι. Ήταν ανοιξιάτικο το βράδυ , αλλά το κρύο δεν είχε εγκαταλείψει ακόμη τη πόλη. Κατηφόρισαν προς τη πλατεία για να πάρουν ταξί, αλλά για πού; Και οι δυό μέναν στα σπίτια με τους γονείς τους. Ο Γιάννης σκέφτηκε το φίλο του το Γιώργο, που παρά το προχωρημένο της ώρας κάπου θα μπεκρούλιαζε εκτονώνοντας το πάθος του για το πιοτό και τη μουσική. Πριν μπουν στο ταξί τον πήρε τηλέφωνο. Ευτυχώς τον βρήκε ξυπνητό. Στο πίσω κάθισμα του ταξί κάθισαν αγκαλιασμένοι. Ο Νίκος ξεχάστηκε. Ο έρωτας νίκησε το θάνατο. Η αγάπη νίκησε τη μοναξιά. Το ζευγάρι νίκησε τον ιδιώτη που έκρυβε ο κάθε ένας μέσα του.

Ο Γιώργος τον περίμενε, υπομονετικά, στο ροκάδικο μπαράκι έχοντας σχεδόν αδειάσει τη μπουκάλα του ουίσκι, που στριμώχνονταν με τα άδεια πιατάκια που κάποτε περιείχαν φιστίκια και πατατάκια στο στενό τραπέζι που τον φιλοξενούσε. Προθυμοποιήθηκε να τους κεράσει από το υστέρημα του, μα αυτοί αρνήθηκαν. Τους έδωσε τα κλειδιά της γκαρσονιέρας του και ευχήθηκε στο αυτί του Γιάννη διακριτικά «καλό βόλι». Η νύχτα προβλεπόταν μακριά και για τους δυό φίλους. Ο κάθε ένας με τις εμμονές και τα πάθη του. Στην μια γωνιά της μπάρας του μαγαζιού καθόταν και ο Νίκος σχεδόν αθέατος και κρυμμένος πίσω από το ποτήρι με το μπράντι και τα δύο παγάκια. Και στα ηχεία ακουγόταν ο Παύλος Σιδηρόπουλος. Περιμένουν πληρωμή … Από μια άδεια καρδιά και ένα άδειο κορμί……

Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2009

Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΑΙ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ

του Νίκου Δεπούντη
Συμβούλου Ποιότητας, Κέντρο Καινοτομίας Κατασκευών του ΕΜΠ *

Στην κατεύθυνση της αποδοτικής αξιοποίησης του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013 οι Οργανισμοί και Υπηρεσίες του Δημοσίου και ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, μεταξύ των οποίων και τα επαγγελματικά επιμελητήρια, Νομαρχίες, Δήμοι και αναπτυξιακές επιχειρήσεις, καλούνται να προχωρήσουν σε ουσιαστική αναβάθμιση του συστήματος διαχείρισης τους, ώστε να υλοποιούν τα έργα που αναλαμβάνουν με πιο αποτελεσματικό και αποδοτικό τρόπο.

Ειδικότερα, τίθεται ως απαραίτητη προϋπόθεση η ενίσχυση της διοικητικής αποτελεσματικότητας όλων των φορέων υλοποίησης (δικαιούχων) συγχρηματοδοτούμενων έργων, με τη θέσπιση κανόνων επιβεβαίωσης της διαχειριστικής επάρκειάς τους πριν από την ανάληψη της ευθύνης για την εκτέλεση των έργων. Στο πλαίσιο αυτό απορρέουσα ανάγκη αποτελεί η εγκατάσταση ενός αποδοτικού Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας δομημένο, με τρόπο που θα καλύπτει τις ουσιαστικές αλλά και τις τυπικές απαιτήσεις του Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429 «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα - Απαιτήσεις» και εξειδικεύονται στους οδηγούς:
ΕΛΟΤ 1431-1 «Οδηγός εφαρμογής του ΕΛΟΤ 1429 για οργανισμούς υλοποίησης δημοσίων τεχνικών έργων υποδομής»,
ΕΛΟΤ 1431-2 «Οδηγός εφαρμογής του ΕΛΟΤ 1429 για οργανισμούς υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών»,
ΕΛΟΤ 1431-3 «Οδηγός εφαρμογής του ΕΛΟΤ 1429 για οργανισμούς υλοποίησης συγκεκριμένων δράσεων με ίδια μέσα»,
Στην ίδια σειρά προτύπων ανήκει και η προδιαγραφή ΕΛΟΤ 1432 «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα – Απαιτήσεις για διεργασίες αξιολόγησης και αξιολογητές».
Μέχρι την οριστική εφαρμογή του προτύπου η επιβεβαίωση της διαχειριστικής επάρκειας των οργανισμών πραγματοποιείται από τις Διαχειριστικές Αρχές σύμφωνα με την εγκύκλιο του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών Αρ. Πρωτ. 4670/ΕΥΣ 551/01.02.08 «ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΕΥΔ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΕΠΑΡΚΕΙΑΣ ΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2007 – 2013 ΓΙΑ TO ΔΙΑΣΤΗΜΑ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΡΟΤΥΠΟΥ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΩΝ (ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ)»

Οι οργανισμοί για την επίτευξη των στόχων τους πρέπει να εγκαθιστούν και λειτουργούν συστήματα διαχείρισης που βασίζονται στις παρακάτω οκτώ αρχές:
α) Εστίαση στον πελάτη: Οι οργανισμοί εξαρτώνται από τους πελάτες τους, δηλαδή τους αποδέκτες των προϊόντων και υπηρεσιών τους, και κατά συνέπεια θα πρέπει να κατανοούν τις τρέχουσες και τις μελλοντικές ανάγκες τους, να ικανοποιούν τις απαιτήσεις τους και να επιδιώκουν την υπέρβαση των προσδοκιών τους.
β) Ηγεσία: Οι ηγέτες καθορίζουν την ενότητα των σκοπών και της διεύθυνσης του οργανισμού. Θα πρέπει να δημιουργούν και να διατηρούν το εσωτερικό περιβάλλον εντός του οποίου το προσωπικό συμμετέχει ενεργά για την επίτευξη των στόχων του οργανισμού.
γ) Συμμετοχή του προσωπικού: Το προσωπικό, σε όλα τα επίπεδα, αποτελεί την ουσία ενός οργανισμού και η ενεργός συμμετοχή του καθιστά δυνατή την αξιοποίηση των ικανοτήτων του προς όφελος του οργανισμού.
δ) Διεργασιακή προσέγγιση: Ένα επιθυμητό αποτέλεσμα επιτυγχάνεται πιο αποδοτικά όταν οι δραστηριότητες και οι συναφείς πόροι διαχειρίζονται ως μια διεργασία.
ε) Συστημική προσέγγιση: Ο εντοπισμός, η κατανόηση και η διαχείριση αλληλένδετων διεργασιών ως ένα σύστημα, συμβάλλει στην αποτελεσματικότητα και στην αποδοτικότητα του οργανισμού στην επίτευξη των στόχων του.
στ) Συνεχής βελτίωση: Η συνεχής βελτίωση της συνολικής επίδοσης του οργανισμού θα πρέπει να αποτελεί ένα μόνιμο στόχο του οργανισμού.
ζ) Αποφάσεις βασισμένες σε δεδομένα: Οι αποτελεσματικές αποφάσεις βασίζονται στην ανάλυση των δεδομένων και των πληροφοριών.
η) Σχέσεις αλληλωφέλειας με τους προμηθευτές: Ένας οργανισμός και οι προμηθευτές του αλληλεξαρτώνται και μία αμοιβαίως επωφελής σχέση αυξάνει την ικανότητα αμφοτέρων να δημιουργούν αξία.
Οι τύποι επάρκειας σύμφωνα με τους οποίους θα πιστοποιηθεί κάποιος οργανισμός είναι:
Επάρκεια τύπου Α «για οργανισμούς υλοποίησης δημοσίων τεχνικών έργων υποδομής»,
Επάρκεια τύπου Β «για οργανισμούς υλοποίησης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών»,
Επάρκεια τύπου Γ «για οργανισμούς υλοποίησης συγκεκριμένων δράσεων με ίδια μέσα»,

Και τα επίπεδα επάρκειας :

Επίπεδο 1: Αφορά οργανισμούς που διασφαλίζουν ότι κάθε έργο υλοποιείται με τις δικές του διαδικασίες και διεργασίες, βάσει καθορισμένων ελάχιστων απαιτήσεων.
Στο επίπεδο αυτό, εξετάζεται εάν ο οργανισμός
α) είναι σε θέση να αναγνωρίσει έργα και να τα υλοποιήσει ανεξάρτητα από τις επαναλαμβανόμενες λειτουργίες του
β) έχει αντιληφθεί ότι τα έργα πρέπει να υλοποιούνται με ξεχωριστό τρόπο από τις υπόλοιπες δραστηριότητές του, και
γ) είναι σε θέση να τεκμηριώσει ότι κάθε έργο υλοποιείται με τις δικές του διαδικασίες και διεργασίες, βάσει καθορισμένων ελάχιστων απαιτήσεων.
Επίπεδο 2: Αφορά οργανισμούς που διασφαλίζουν κεντρική διαχείριση όλων των έργων που υλοποιούν μέσω μιας μεθοδολογίας διαχείρισης έργων που περιλαμβάνει τυποποιημένες διαδικασίες, διεργασίες και τυποποιημένα «υποδείγματα» σχετικά με το σχεδιασμό, εκτέλεση, παρακολούθηση και κλείσιμο των έργων.
Στο επίπεδο αυτό, εξετάζεται εάν ο οργανισμός διαθέτει μια κεντρικά ελεγχόμενη μεθοδολογία διαχείρισης έργων, εάν κάθε έργο σχεδιάζεται με βάση τα προβλεπόμενα στην μεθοδολογία αυτή και εάν κάθε νέο έργο σχεδιάζεται παίρνοντας ως υπόδειγμα ένα παλαιότερο έργο, επιφέροντας σε αυτό τις απαιτούμενες τροποποιήσεις.
Οι οργανισμοί του Επιπέδου 2 έχουν «μνήμη». Δουλεύουν με τυποποιημένα υποδείγματα διαχείρισης έργων ώστε κάθε έργο να μην σχεδιάζεται από την αρχή, κάνουν διαχείριση αλλαγών, καθώς επίσης και αρχειοθετούν τα συμπεράσματα του κάθε έργου. Τα παραπάνω συνιστούν την τεχνογνωσία του οργανισμού στη διαχείριση έργων.
Επίπεδο 3: Αφορά οργανισμούς οι οποίοι αφού έχουν τυποποιήσει τον τρόπο διαχείρισης των έργων παρακολουθούν συστηματικά, μέσω δεικτών, την επίδοσή τους και αξιοποιούν τα δεδομένα αυτά για βελτιστοποίηση των διαδικασιών τους και συνεχή βελτίωση.
Στο επίπεδο αυτό, εξετάζεται εάν ο οργανισμός καταγράφει και αξιοποιεί ειδικές μετρήσεις απόδοσης των έργων του και λειτουργεί ένα τμήμα με σκοπό τη διαχείριση της ποιότητας. Ως ποιότητα στη διαχείριση των έργων νοείται η διασφάλιση της επίτευξης των στόχων τόσο ενός έργου όσο και του συνόλου των έργων τα οποία εκτελεί ή προγραμματίζει ο οργανισμός.
Η ειδοποιός διαφορά του επιπέδου αυτού ως προς το Επίπεδο 2, είναι ουσιαστικά η ανάλυση διεργασιών και η συστηματική παρακολούθηση της βελτίωσης του οργανισμού. Ο απώτερος στόχος είναι ο οργανισμός να θέτει σε λειτουργία συνεχείς διεργασίες βελτίωσης με εκ των προτέρων διαχείριση των προβλημάτων μέσω καταγεγραμμένης τεχνογνωσίας και ειδικής τεχνολογίας.
Υπό αυτές τις προϋποθέσεις ο ρόλος του εξωτερικού συμβούλου για την ανάπτυξη και εγκατάσταση ενός ΣΔΕΠ καθώς και την εκπαίδευση του προσωπικού είναι καθοριστικός. Ο έμπειρος σύμβουλος βρισκόμενος μακριά από τις αγκυλώσεις του δημόσιου συστήματος της χώρας μας είναι δυνατόν να προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες στους οργανισμούς τόσο στην ουσιαστική και αποδοτική οργάνωση τους όσο και στη καλύτερη αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων. Ο εξωτερικός σύμβουλος μη όντας μέλος του οργανισμού λειτουργεί ανεξάρτητα χωρίς να επηρεάζεται από τις χρόνιες παθογόνες δυσλειτουργίες των οργανισμών και τα συμφέροντα που αυτές υπηρετούν. Παράλληλα μεταφέρει τη πολύτιμη εμπειρία του από την εφαρμογή παρόμοιων συστημάτων διαχείρισης από τον ιδιωτικό τομέα.
Οι Υπηρεσίες όμως του Συμβούλου δεν πρέπει να περιορίζονται στην εξασφάλιση της κάλυψη των κριτηρίων διαχειριστικής επάρκειας του Οργανισμού μόνο κατά τη μεταβατική περίοδο, αλλά και τη προσαρμογή του Συστήματος του Οργανισμού στις απαιτήσεις του προτύπου όταν αυτό θα εφαρμοσθεί. Παράλληλα, ο Σύμβουλος θα πρέπει να προχωρήσει στον εντοπισμό και τη διόρθωση πιθανών λειτουργικών και διαρθρωτικών αδυναμιών των ακολουθούμενων διαδικασιών διαχείρισης έργων του Οργανισμού. Ποιο συγκεκριμένα ο σύμβουλος συμμετέχει απ’ ευθείας στην ανάπτυξη και την έναρξη εφαρμογής ενός Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας και μέσω της εκπαίδευσης που θα παρέξει στο προσωπικό του Οργανισμού στη πλήρη εφαρμογή και συντήρηση του.
Στα πλαίσια αυτά ο ρόλος του Συμβούλου δεν περιορίζεται στην εκπόνηση της απαραίτητης μελέτης, και τη σύνταξη των εγγράφων τεκμηρίωσης του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας (ΣΔΕΠ) με σκοπό την τυπική κάλυψη των απαιτήσεων της μεταβατικής περιόδου και του προτύπου αργότερα αλλά θα πρέπει να υποστηρίξει τον οργανισμό ώστε να βελτιστοποιηθούν τα οφέλη από το νέο τρόπο λειτουργίας και οργάνωσης.
Αναλυτικότερα το έργο του Συμβούλου θα πρέπει να περιλαμβάνει:
· Την ανάπτυξη και εγκατάσταση Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας για τα συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα και έργα που αναλαμβάνει ο Οργανισμός. Το Σύστημα θα καλύπτει τις απαιτήσεις επιβεβαίωσης Διαχειριστικής Επάρκειας τύπου Α ή Β ή Γ, κατά τη μεταβατική περίοδο μέχρι την έναρξη της ισχύος του Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429,
· Την παροχή συμβουλευτικής υποστήριξης κατά το πρώτο εξάμηνο λειτουργίας του Συστήματος και αναπροσαρμογή του σύμφωνα με τις τελικές απαιτήσεις του Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429,
· Την εκπαίδευση του εμπλεκομένου προσωπικού του Οργανισμού σε θέματα Διαχείρισης του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας, Διαχείρισης Έργων και χρήσης σύγχρονων, συναφών πληροφοριακών εργαλείων.

Η Φάση της ανάπτυξης και εγκατάστασης περιλαμβάνει τη μελέτη και την εγκατάσταση Συστήματος για την κάλυψη των απαιτήσεων Διαχειριστικής Επάρκειας, όπως αυτές έχουν προδιαγραφεί σε σχετικά έγγραφα και κατευθυντήριες οδηγίες του ΥΠ.ΟΙ.Ο. Το Σύστημα αυτό θα φέρει όλα τα χαρακτηριστικά ενός Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας, προσαρμοσμένου στις απαιτήσεις και τη λειτουργία του Οργανισμού ώστε μετά την εγκατάστασή του να εξασφαλίζει:
- Τη συμβατότητα του κανονιστικού πλαισίου λειτουργίας του οργανισμού. με το κοινοτικό δίκαιο σχετικά με την ανάθεση και διαχείριση δημοσίων συμβάσεων,
- Το σαφή καθορισμό των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών και των αρμοδίων οργάνων που είναι υπεύθυνα για τις διαδικασίες προγραμματισμού και ωρίμανσης πράξεων, διενέργειας διαγωνισμού ανάθεσης και διαχείρισης συμβάσεων, παρακολούθησης και πιστοποίησης του φυσικού αντικειμένου, οικονομικής διαχείρισης έργων,
- Την τεκμηρίωση των ανωτέρω διαδικασιών με την μορφή εγχειριδίου, που θα χρησιμοποιεί οργανισμός,
- Την επάρκεια της υλικοτεχνικής υποδομής του οργανισμού για τη διαχείριση πληροφοριών και αρχείων.

Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα βασικά βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν για την υλοποίηση του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας.
1. Αρχικές ενέργειες
1.1. Η διοίκηση του Οργανισμού σε συνεργασία με τον Σύμβουλο προσδιορίζει:
§ το εύρος εφαρμογής του Συστήματος. Λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια επιβεβαίωσης της Διαχειριστικής Επάρκειας και τις σχετικές οδηγίες του Υπ.Οι.Ο, (Έργα Κατηγορίας Β – Προμήθειες και Υπηρεσίες Κατηγορίας Γ – Δράσεις ΕΚΤ και λοιπά έργα)
§ τους απαραίτητους πόρους και
§ τα αναμενόμενα οφέλη από την εγκατάσταση του Συστήματος.
1.2. Καθορίζεται ο εκπρόσωπος της Διοίκησης ο οποίος θα επιβλέπει διοικητικά τη διαδικασία εφαρμογής του Συστήματος και θα είναι αρμόδιος για την τήρησή του μετά την εγκατάστασή του.
1.3. Κοινοποιείται η έναρξη της εγκατάστασης του Συστήματος με ανακοίνωσή της στο εμπλεκόμενο προσωπικό και επισημαίνεται η ιδιαίτερη σημασία του για τον οργανισμό.
2. Επισκόπηση Εφαρμοζόμενων Διαδικασιών
2.1. Ο Σύμβουλος σε συνεργασία με τα εμπλεκόμενα στελέχη του οργανισμού εντοπίζουν και καταγράφουν τις εφαρμοζόμενες διαδικασίες που αφορούν τη διαχείριση συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και έργων, ανάλογα με το εύρος εφαρμογής του ΣΔΕΠ.
2.2 Πραγματοποιείται επισκόπηση των διαδικασιών του οργανισμού σε σχέση με τις απαιτήσεις τόσο του ΥΠΟΙΟ για την επιβεβαίωση της Διαχειριστικής Επάρκειας κατά τη μεταβατική περίοδο, όσο και του Ελληνικού Προτύπου ΕΛΟΤ 1429: «Διαχειριστική επάρκεια οργανισμών για την υλοποίηση έργων δημοσίου χαρακτήρα».
3. Ανάπτυξη και Ανασχεδιασμός Διαδικασιών
Πραγματοποιείται ανάπτυξη των απαιτούμενων διαδικασιών. Ο σχεδιασμός των διαδικασιών γίνεται από το σύμβουλο σε στενή συνεργασία με τους υπεύθυνους και εμπλεκόμενους σε κάθε διαδικασία. Στο πλαίσιο αυτό:
3.1. Ανασχεδιάζονται οι υπάρχουσες διαδικασίες ώστε να ικανοποιούν τις απαιτήσεις Διαχειριστικής Επάρκειας και
3.2. Σχεδιάζονται πιθανές νέες απαιτούμενες διαδικασίες που θα πρέπει να ενταχθούν στη λειτουργία του οργανισμού.
4. Τεκμηρίωση του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας
Τεκμηριώνεται το Σύστημα Διαχειριστικής Επάρκειας. Κατά το στάδιο αυτό συντάσσεται το εγχειρίδιο, οι διαδικασίες και τα τυποποιημένα έντυπα του Συστήματος.
5. Εσωτερική Επιθεώρηση του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας, Επιθεώρηση από Φορέα Πιστοποίησης, Πιστοποίηση
Το Σύστημα Διαχειριστικής Επάρκειας τίθεται σε λειτουργία, και ακολουθεί Εσωτερική Επιθεώρηση από τον σύμβουλο, εντοπισμός αποκλίσεων και διόρθωση αποκλίσεων. Στη συνέχεια υποβάλλεται αίτηση – φάκελος σε Φορέα Πιστοποίησης, που θα ορισθεί από τον οργανισμό, επιθεώρηση του Συστήματος Διαχειριστικής Επάρκειας από τον επιλεγέντα Φορέα Πιστοποίησης και χορήγηση του Πιστοποιητικού.
Εν κατακλείδι ένα Σύστημα Διαχειριστικής Επάρκειας ενός οργανισμού θα πρέπει να είναι αρκετά απλό και όχι γραφειοκρατικό, ώστε να είναι κατανοητό και αποδεκτό από όλους τους ενδιαφερόμενους και συγχρόνως να είναι εφαρμόσιμο σε σύντομο χρονικό διάστημα με το μικρότερο δυνατό κόστος (άμεσο ή έμμεσο). Θα πρέπει επίσης να είναι προσαρμοσμένο στις συνήθειες και τις ανάγκες του Οργανισμού ώστε να είναι χρήσιμο και αποδοτικό. Ένα λειτουργικό ΣΔΕΠ δεν κρίνεται από τον αριθμό των σελίδων που περιέχει, αλλά από τη λειτουργικότητα του και τη προστιθέμενη αξία που θα προσδώσει στον οργανισμό.

(*) Το Κέντρο Καινοτομίας Κατασκευών του ΕΜΠ, μεταξύ των άλλων δραστηριοποιείται και στη παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για την ανάπτυξη και εγκατάσταση Συστημάτων Διαχειριστικής Επάρκειας στους Οργανισμούς που επιδιώκουν να πιστοποιηθούν σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ 1429 ή μέχρι την οριστική εφαρμογή του με τις απαιτήσεις της μεταβατικής περιόδου.
Τηλ: 210 772 1268 / 3644, Φαξ : 2107723781
email:innovation@view.gr , http://innovation.view.gr

Σάββατο 17 Ιανουαρίου 2009

Η Άνοιξη μάλλον θα αργήσει…

Ένα ποίημα που έχασε το δρόμο του.

Περιμένω την Άνοιξη, για να δω το κόκκινο μαζί με το πράσινο,
Τα λουλούδια με το γρασίδι, την «επανάσταση» με το «συμβιβασμό»,
Το απόλυτο τίποτα με το καθόλου, το έτσι με το αλλιώς,
Και όμως περιμένω από τη φύση την απάντηση, που μου χρωστάνε και οι δυό,
Αλλά αρνούνται να μου τη δώσουν, και μου στερούν την έκφραση της ψυχής μου.

Μου στερούν την αισθητική μου, μου αποδυναμώνουν τη λογική μου,
Αγνοούν τη σκέψη μου, καταργούν τα χρώματα, μπερδεύουν τα καλώδια,
Οι δολοφόνοι της ύπαρξης μου, οι δηλωσίες των εποχών. Πιάστε τον, πρόδωσε την Άνοιξη.
Με κάνουν να αισθάνομαι Μαλάκας, αλλά δεν θα τους το επιτρέψω.

Θεέ μου εσύ, αν υπάρχεις , βλέπεις; Βλέπεις το τίποτα των ανθρώπων;
και αν δεν θλίβεσαι; Σε τι αποβλέπεις; Στις γιαγιές που κατακλύζουν τους οίκους σου;
Στους επαγγελματίες που υπηρετούν αυτά, που προσπαθούν να μας πείσουν ότι επιθυμείς;
Ή αποδέχεσαι τον οίκο του εμπορίου, που απόρριψε ο γιός σου;

Αντιλαμβάνομαι την αξιοπρέπεια των ανθρώπων και απομακρύνομαι.
Που κατοικοεδρεύετε εσείς. που σας αναθέσαμε τις τύχες των υπάρξεων μας και μας κυβερνάτε;
Αισθάνομαι τη «δικαιοσύνη» του θεού και απογοητεύομαι. Που είσαι θεέ των ανθρώπων;
Οι αντιπρόσωποι σου απότυχαν, όπως απότυχαν οι αυτόκλητοι εκφραστές της θέλησης μου.

Ξεκίνησα το ταξίδι μόνος μου, το συνεχίζω μόνος περιχαρακώνοντας τον ιδιωτικό μου χώρο,
Αμφισβητώντας το δόγμα και την απόλυτη αλήθεια, που μου μαθαν να σέβομαι.
Ποιοι είναι αυτοί που ζητάν την απολογία και εξομολόγηση μου, και γιατί να είναι καλύτεροι από μένα;
Τραγικές φιγούρες αντίγραφα του τίποτα, κακόμοιρα πλάσματα του πουθενά, με ρωτήσατε γιατί θα πρέπει να σας εμπιστεύομαι;


Σας φτύνω, αλλά το σάλιο μου επιστρέφει σε μένα, αλλά θεέ για σένα το καταλαβαίνω, έχεις τη δύναμη.
Αλλά τα κτίσματα σου ; Από πού αποκτήσαν το δικαίωμα να μου επιστρέφουν το φτύσιμο;
Τους εκχώρησες λίγη από τη δύναμη σου; Δουλεύεις μόνο με τους αντιπροσώπους σου;

Σας γράφω θνητοί, σε αγνοώ θεέ των θνητών, σε αγνοώ περιβάλλον που ζω,
Αλλά δεν μπορώ να αγνοήσω, εσένα Περιβόλι της Παναγίας και τους Άδολους που σε υπηρετούν.
Δεν μπορώ να υπηρετώ τους άγιους του ξεχασμένου παρελθόντος που μου επέβαλλαν, χωρίς να τους γνωρίζω και να αγνοώ τους επί γης Άγιους του τώρα .
Ποιος είμαι εγώ που θα αμφισβητήσω τη διέξοδο μέσω της Προσευχής; Ακούς θεέ;

Ποιες προσευχές λαμβάνεις υπόψη σου θεέ; του εφραίμ και του ρουσόπουλου ή των επί γης Αγίων;
Ποιες προσευχές ακούτε πολιτικοί; των υπηρετών σας ή των Παιδιών μας που μας Φτύνουν;
Ποιοι είστε εσείς που θα μας δείξετε τον ορθό δρόμο; Μήπως απλά είστε οι ψηλότεροι από μια ομάδα νάνων;
Η Νταρντάνα η Ζωζώ και ο γιός του παπά ο Νταβαντζής ήταν οι κακοί;

Προσπαθώ να πάω όσο μακριά μπορώ να δω, σαν θα φτάσω εκεί θα μπορέσω να δω ακόμη ποιο μακριά.
Στο δρόμο μου για το στόχο που συνεχώς ανανεώνεται κλείνω τα αυτιά μου, απομονώνω τις αισθήσεις μου,
περιγελώ τους κώδικες και τις αξίες, αγνοώ τα δόγματα και τις ηθικές, αμφισβητώ τη τελειότητα,
περιφρονώ τα σημεία αναφοράς και φεύγω μακριά ως εκεί που βλέπω, για να ξαναφύγω ποιο μακριά όταν φτάσω εκεί.

Τα συντρίμμια που υπηρετώ, με συνθλίβουν, οι αγάπες μου με καταπιέζουν,
Τα όνειρα μου χάνονται στη πίσω ρόδα του ποδηλάτου, μαζί με τις σκέψεις μου,
Άδικα σπαταλώ λέξεις και χρόνο, μετανιώνω για τα παλιά μου πιστεύω,
Η προσομοίωση δεν μου ταιριάζει, δεν μπορώ να ζω με την εικονική πραγματικότητα,
Αυτή μου μαθαν μα δεν τη συνήθισα, αλλά τη προσπέρασα πετώντας.

Τρίτη 6 Ιανουαρίου 2009

Ίχνη στους δρόμους, απ' τα άρματα, ακολουθεί στοιχισμένη η μιζέρια....

του Γιάννη Νόβα

Τόποι και λογικές, συμφώνησαν.
Όλες οι λέξεις μαζί, ένας ήχος.
Μακρινό βούισμα, στα αυτιά μου..
Ήρθε η μέρα, γνωστό εμβατήριο.
Να 'σου ξεπρόβαλαν αρβύλες, ρυθμός μονότονος.
Ίχνη στους δρόμους, απ' τα άρματα.
Ακολουθεί στοιχισμένη η μιζέρια,
Ιστοί βαστούν σημαίες, ραμμένα όνειρα
Όλα στο πέτο καρφιτσωμένα μετάλλια.
Δείχνουν να με τραβούν προς τα κάτω.
Ίσως για λίγο πέταξα.
Ήμουν πολύ μικρός να αντέξω.
Για λίγο τα κατάφερα.
Ήταν η Νίκη μιας Ημέρας.
Μάτια μου δεν μπορώ να σας κλέισω... βαδίζω πάλι
Ανασκευάζω τα λάθη μου, απλά δεν μαθαίνω.
Επίπλαστο το όνειρο.
Να ήταν το όνειρο εχθρός και η πράξη φίλος.
Ότι άξιζε καθορίζει την πορεία.
Σώπα, για να ακούς μες στην τρυφή σου, κι ας με πεις
Μ......